Bruine glazenmaker

Herkenning

Kenmerken

Lengte: 70-77 mm. Forse glazenmaker, die door gekleurde vleugels extra groot overkomt. Lichaam grotendeels bruin. Zijkant borststuk met twee gele banden. Vleugels oranjebruin, duidelijk donkerder dan de berookte vleugels van sommige andere glazenmakers. Pterostigma’s bruin. Mannetje: blauwe vlekjes op zijkant van achterlijf, bovenzijde van segment 2 en bovenkant van de ogen. Bovenzijde van overige achterlijfsegmenten met zeer kleine gele vlekjes. Vrouwtje: gele vlekjes op zijkant van achterlijf en zeer kleine gele vlekjes op bovenzijde achterlijf.

Gelijkende soorten

Gelijkende soorten: Geen, hooguit de vroege glazenmaker die een oranjebruin achterlijf heeft. Meer over gelijkende soorten: Een grote bruine libel met bruingekleurde vleugels is altijd een bruine glazenmakers. Andere soorten hebben hooguit een veel lichtere en minder opvallende bruine tint in de vleugels. De vroege glazenmaker heeft een oranjebruin achterlijf, dat donkerder kan worden bij ouderdom. Het achterlijf gaat dan wat op dat van bruine glazenmaker lijken, maar de vleugels blijven helder. Verder hebben vroege glazenmakers opvallend groene ogen.

Uiterlijk van de larve

Lengte 41-46 mm. Vrij groot en breed met een kort prementum, korte cercus en een zijdoorn op segment 6. Onder vergroting is te zien dat de soort een gebogen achterrand heeft van de ogen en karakteristieke lichte vlekken op de occiput.

Verwarring met andere larven

Verwarring kan optreden met andere glazenmakers die de combinatie vertonen van een kort prementum en korte cerci. Dit zijn de venglazenmaker en de groene glazenmaker. Ook de in Nederland niet voorkomende getande glazenmaker valt hieronder. De bruine glazenmaker is onderscheidend door de bonte rugtekening en lichte band over de epiproct.

Verspreiding

Vliegtijd en gedrag

Van begin juni tot in oktober, vliegpiek in augustus. Bruine glazenmakers zijn een groot deel van de dag actief, soms ook ’s ochtends vroeg en ‘s avonds laat. Ze vliegen in een rustig tempo hoog door de lucht, meestal op beschutte plaatsen (bv. halfopen bos). Hier jagen ze op allerlei insecten, waaronder relatief vaak grote insecten. Vlinders en andere libellen worden bijvoorbeeld regelmatig door bruine glazenmakers gevangen. Mannetjes maken patrouillevluchten boven het open water, waarbij ze de komst van vrouwtjes afwachten en andere mannetjes verjagen. Na de paring zet het vrouwtje solitair haar eitjes af in dode of levende planten. Ook vermolmd hout en ander zacht materiaal langs de waterkant wordt gebruikt.

Mobiliteit

Mobiele soort die grote afstanden kan afleggen.

In Nederland

Ja

Regionaal

Algemeen in een groot deel van Nederland. Weinig waarnemingen in Zeeland, de noordelijke helft van Noord-Holland, de kleigebieden van Friesland en Groningen en (vreemd genoeg!) Zuid-Limburg.

Europa

Centraal- en Noord-Europa. Ontbreekt in Zuidwest-Frankrijk en het Iberisch Schiereiland (uitgezonderd Pyreneeën), grote delen van Italië en Zuidoost-Europa. Wel in Groot-Brittannië en Ierland.

Mondiaal

Oostelijk tot aan het Baikalmeer. Niet in Afrika.