Weidebeekjuffer

Calopteryx splendens

Vliegtijd & gedrag

Weidebeekjuffer

Verspreiding in Nederland

Weidebeekjuffer

Trends

Levenscyclus

Weidebeekjuffer

Eieren komen voor de winter uit. Afhankelijk van de watertemperatuur overwinteren de larven een of twee keer. Uitsluipen gebeurt van begin mei tot half augustus. De larvenhuidjes worden meestal gevonden aan de oevers van de voortplantingswateren, tot wel enkele meters boven het wateroppervlak soms wel tot 10 meter uit de oever. De huidjes zijn vaak lastig te vinden doordat ze aan de onderkant van bladeren verscholen in holtes van de oever.

Herkenning

Kenmerken

Lengte: 45-48 mm. Forse juffers met brede vleugels, en dicht netwerk van vleugeladers. Mannetjes: blauw metaalglanzend lichaam. Grote zwarte vlek in vleugels (van knoop tot vlak onder top). Vleugeladers met blauwe glans. Geen pterostigma's. De onderkant van de achterlijfspunt is vuilwit gekleurd. Vrouwtjes: groen metaalglanzend lichaam. Vleugels egaal van kleur, groen tot groenbruin getint. Wit pterostigma, waarin vleugeladers doorlopen ('pseudopterostigma').

Gelijkende soorten

Gelijkende soorten: Bosbeekjuffer Meer over gelijkende soorten: Mannetjes van de bosbeekjuffer hebben nog bredere vleugels, die vrijwel geheel donker gekleurd zijn. Dit verschil is alleen goed zichtbaar bij zittende dieren! De onderkant van de achterlijfspunt is donkerrood. Vrouwtjes van de bosbeekjuffer hebben eveneens bredere vleugels, die meestal donkerder en bruiner van kleur zijn. Het pseudopterostigma zit vergeleken met weidebeekjuffer iets minder dicht bij de vleugeltop.

Uiterlijk van de larve

Lengte 27-38 mm, waarvan procten 9 - 14 mm. Het prementum heeft, voor beekjuffers, een karakteristieke ruitvormige opening.

Verwarring met andere larven

Bosbeekjuffer, deze is gemiddeld kleiner. De bosbeekjuffer heeft een duidelijke bult tussen de ogen die vaak spits van vorm is en de bulten aan de zijkanten van de achterhoofdsplaat (plaat achter de ogen, ook wel occiput) zijn groot en spits.De ruit in het prementum, bij de weidebeekjuffer, is meestal niet halsvormig versmald en bij de bosbeekjuffer meestal wel.

Foto's

Verspreiding

Vliegtijd en gedrag

Begin mei tot in september, hoogste dichtheden van midden juni tot eind juli. Mannetjes bezetten uitkijkplaatsen op oever- en waterplanten. Andere mannetjes worden verjaagd, soms pas na een minutenlang schijngevecht in de lucht. Vrouwtjes worden direct in een baltsvlucht achtervolgd. Eitjes worden onder water in planten afgezet, waarbij het vrouwtje soms geheel onder water verdwijnt. Overnachting gebeurt vaak groepsgewijs, in ruige vegetatie langs de beek.

Mobiliteit

Mobiele soort. Mede doordat de mannetjes erg opvallend zijn, worden ze vaak ver van geschikte voortplantingshabitats opgemerkt.

In Nederland

Ja

Regionaal

Algemeen in het oosten, midden en zuiden van Nederland, op de zandgronden en (minder algemeen) langs de grote rivieren. Vooralsnog zeldzaam in Groningen, Friesland, Noord-Holland, Zuid-Holland, Flevoland en Zeeland.

Europa

Noordelijk tot Zuid-Zweden en Zuid-Finland, oostelijk tot voorbij de Europese grens, zuidelijk tot en met Italië, Griekenland en Turkije. Wordt op het Iberisch schiereiland vervangen door Iberische beekjuffer (Calopteryx xanthostoma). Westelijk tot en met Ierland.

Mondiaal

Europa en Azië tot aan het Baikalmeer en Noordwest-China.

Habitat

Beken, rivieren en kanalen. De habitat betreft vrijwel altijd stromend water, met een vrij hoge zuurstofverzadiging. De hoogste dichtheden worden bereikt op plaatsen met een afwisselend, natuurlijk verloop van de beek, waardoor snel en langzaam stromende delen aanwezig zijn. Het water moet ten minste voor eendeel in de zon liggen. Een ruige, overhangende oevervegetatie is belangrijk als zitplaats voor imago’s. Delen zonder deze vegetatie worden gemeden. In het water moeten voldoende drijvende of in het water hangende planten aanwezig zijn voor de ei-afzet.

Waardplant

Beek

Bosbeek

Kanaal

Rivier

Weidebeek

Benaming

  • Engelse naam Banded Demoiselle
  • Duitse naam Gebänderte Prachtlibelle
  • Franse naam Caloptéryx éclatant
  • Oud Nederlandse naam beekster

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam

Toelichting wetenschappelijke naam
(Gr.) kalosmooi, pteryxvleugel(L.) splendensschitterend, prachtig, blinkend

Auteursnaam en jaartal
(Harris, 1782)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden