Bedreigd

Bosbeekjuffer

Calopteryx virgo

Vliegtijd & gedrag

Bosbeekjuffer

Verspreiding in Nederland

Bosbeekjuffer

Trends

Levenscyclus

Bosbeekjuffer

Eieren komen voor de winter uit. De larven overwinteren soms een, maar meestal twee keer. Uitsluipen gebeurt van begin mei tot in augustus; voornamelijk eind mei en juni. Mede door hun leefomgeving zijn de huidjes moeilijk te vinden.

Herkenning

Kenmerken

Lengte: 45-49 mm. Forse juffers met zeer brede vleugels en dicht netwerk van vleugeladers. Mannetjes: blauw metaalglanzend lichaam. Vleugels vrijwel geheel zwart met blauwe glans. Alleen de uiterste top en uiterste basis van de vleugels zijn lichter getint. Geen pterostigma's. De onderkant van de achterlijfspunt is roodbruin gekleurd. Vrouwtjes: groen tot bruin metaalglanzend lichaam. Vleugels egaal van kleur, groenbruin tot bruin getint. Wit pterostigma, waarin vleugeladers doorlopen ('pseudopterostigma').

Gelijkende soorten

Gelijkende soorten: Weidebeekjuffer Meer over gelijkende soorten: Mannetjes van de weidebeekjuffer hebben iets minder bredere vleugels, die voor een kleiner percentage donker gekleurd zijn. Dit verschil is alleen goed zichtbaar bij zittende dieren! De onderkant van de achterlijfspunt is vuilwit. Vrouwtjes van de weidebeekjuffer hebben eveneens minder brede vleugels, die meestal minder bruin getint zijn. Het pseudopterostigma zit vergeleken met bosbeekjuffer iets dichter bij de vleugeltop.

Uiterlijk van de larve

Lengte 23-34 mm, waarvan procten 6 - 11 mm. Het prementum heeft, voor beekjuffers, een karakteristieke ruitvormige opening. Larvehuidjes zijn variabel van kleur. door aangekoekt bodemmateriaal is vaak de hoofdader in de procten moeilijk te onderscheiden.

Verwarring met andere larven

Weidebeekjuffer, deze is gemiddeld groter. De weidebeekjuffer heeft een onduidelijke vlakke bult tussen de ogen en de bulten aan de zijkanten van de achterhoofdsplaat (plaat achter de ogen, ook wel occiput) zijn zwak ontwikkeld en nooit spits.De ruit in het prementum, bij de bosbeekjuffer, is meestal halsvormig versmald en bij de weidebeekjuffer meestal niet.

Foto's

Verspreiding

Vliegtijd en gedrag

Begin mei tot in september, hoogste dichtheden in juni en juli. Mannetjes bezetten uitkijkplaatsen in de oevervegetatie, op plaatsen waar zon door het bladerdak valt. Andere mannetjes worden verjaagd, soms pas na een minutenlang schijngevecht in de lucht. Vrouwtjes worden direct in een baltsvlucht achtervolgd. Eitjes worden onder water in planten afgezet.

In Nederland

Ja

Regionaal

Recente verspreiding is beperkt tot Noord-Brabant, Limburg, de Achterhoek (Slinge) en Twente (Dinkel). Kwam vroeger ook voor langs de randen van de Veluwe.

Europa

Komt voor in een groot deel van Europa. In sommige regio’s algemeen.

Mondiaal

Europa en aangrenzend Azië, tot aan de Oeral. Komt ook voor in Noord-Marokko.

Habitat

Bosbeken Bovenlopen (soms middenlopen) van beschaduwde, koele, zuurstofrijke beken, die gekenmerkt worden door een natuurlijke morfologie. Een grote variatie in stroomsnelheid is kenmerkend, meestal veroorzaakt door meanders en natuurlijke obstakels in de beek. De beken zijn grotendeels beschaduwd en arm aan waterplanten, maar enkele zonnige plekken met waterplanten zijn eveneens aanwezig. De oevers zijn begroeid met bomen, struiken en ruigtekruiden, die door bosbeekjuffers als zitplaatsen worden benut.

Waardplant

Beek

Bosbeek

Benaming

  • Engelse naam Beautiful Demoiselle
  • Duitse naam Blauflügel Prachtlibelle
  • Franse naam Caloptéryx vierge
  • Oud Nederlandse naam beeknimf

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam

Toelichting wetenschappelijke naam
(Gr.) kalosmooi, pteryxvleugel (L.) virgojonge vrouw, maagd

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden