Route uitzetten

Een route uitzetten kun je zelf doen. Als je het écht liever niet alleen doet, dan kunnen we inplannen dat we langskomen. Neem deze pagina vooral eerst rustig door en bekijk de filmpjes. Als je nog vragen hebt, schroom dan niet om ze te stellen via meetnet@vlinderstichting.nl. 

Een route kiezen

Als je hierover al contact met de coördinator hebt gehad, kun je dit deel overslaan. Als je nog over dingen twijfelt kun je altijd contact opnemen met ons;  

Voor het gentiaanblauwtje, grote vuurvlinder en sleedoornpage wordt een telplot uitgezet in plaats van een meetroute, hoe je dat doet lees je hier. 

Een plek kiezen voor een route kan je het beste zelf doen, want wij kennen het gebied vast niet zo goed als jij. Wel kunnen we tips geven voor als je het echt niet weet. En je kunt altijd mailen om te vragen of er toevallig een bestaande route bij jou in de buurt is, die niet meer geteld wordt en je dus kunt oppakken!  

Een route is het meest waardevol als deze langere tijd en vaak kan worden geteld. Zorg daarom voor een plek die gedurende het hele seizoen makkelijk te lopen en te bereiken is en waarnaar de reisafstand niet te groot is, bijvoorbeeld dicht bij huis of werk.  Kies bij voorkeur een route waarbij je niet te veel terug hoeft te wandelen, zodat je er minder tijd mee kwijt bent. Het kan dan handig zijn om een rondje te lopen. Het gaat erom dat het voor jou prettig is en laagdrempelig om te tellen, zodat het goed voor langere tijd is vol te houden.  Kies een locatie met zoveel mogelijk zon. Lukt dat niet, kies dan een plek waar op een dag een groot aantal uren de zon staat en tel dan alleen gedurende dat deel van de dag.  

Je mag ook een recht stuk tellen, dan kan je hem als je wilt heen tellen en terug nog een keer. Dit zijn dan twee aparte tellingen. Met deze informatie kan De Vlinderstichting op termijn de trefkans van een soort berekenen.  En ook belangrijk om te onthouden: een route met weinig soorten is net zo waardevol als een route met veel soorten. Ook nul-waarnemingen zijn belangrijk en vertellen ons veel.  

Als je een libellen- én vlinderroute wilt lopen, kan je ook de ene route heen en bijvoorbeeld parallel daaraan de andere route op de terugweg tellen. Let op dat je bij een vlinderroute 2,5 meter links en rechts telt en bij een libellenroute alleen boven 2 meter oever en boven water en dus maar naar één kant kijkt. Het valt dus niet zomaar te combineren.  

Wil je in een natuurgebied tellen? Neem dan contact op met de beheerder als je van het pad af moet. Via de verspreidingsatlas kan je de beheerder vinden. Mocht dat niet lukken, vraag het dan aan ons.  

De route uitzetten

Hieronder leggen we in twee filmpjes uit hoe je zelf een libellen- en/of vlinderroute kunt uitzetten. In het filmpje spreekt José over een app. Dat is bijvoorbeeld TopoGPS of TrackKit, maar er zijn er wel meer. Een link naar TopoGPS en een handleiding staan onderaan deze pagina.  

Waar moet je op letten?

Neem het volgende mee: mobiele telefoon/tablet (of blocnote, schrijfgerei en fototoestel), opvallend touw en schaar, eventueel punaises.  

• Een route moet in één bepaalde biotoop, dus bijv. halfnatuurlijk grasland, agrarisch, bosrand, beek of poel. Een andere biotoop betekent een nieuwe route.  
• Een route is 50 tot 1000 meter lang. Een minimale lengte van 300 meter heeft de voorkeur. In uitzonderlijke gevallen kan dit korter zijn – dit komt vooral bij libellen voor, bijvoorbeeld bij het tellen van libellen bij een poel of een kleine vijver die wel de moeite waard is om te tellen. In dit geval wordt het een kleine route, ook al is dit niet 50 meter.  
• Een route bestaat uit secties van 50 meter. Deze kunnen worden gemeten met een app als TopoGPS (zie onderaan deze pagina) of bijvoorbeeld TrackKit. Je kunt ook 50 grote of 60 kleine passen zetten. Het maximumaantal secties per route is 20.   
• Het beschrijven van de secties van de routes kan als volgt. Het begin- en eindpunt meet je liefst in met de gps. Deze punten worden net als de secties beschreven. Bijvoorbeeld: begin water, bij bruggetje, haaks op een mast in de verte, haaks op een bepaalde boom of de zoveelste boom vanaf het begin. Wees daar zelf vooral creatief in. Als het maar een duidelijk herkenbaar punt is dat het liefst ook langere tijd aanwezig is. Dus niet een dode boom die op kiepen staat ;).  
• Soms kan zo’n beschrijving best lastig zijn. Als je bijvoorbeeld een stuk hebt van 100 meter en je tijdens het lopen duidelijk het begin- en eindpunt in zicht hebt, kan je het midden ook ongeveer schatten op het moment dat je daar telt. Het maakt dan niet uit of je de ene keer een paar meter verder staat dan de andere keer. Belangrijkste is dat de afstand tussen begin- en eindpunt wel in aantal meters klopt. Je kunt ook kiezen voor piketpaaltjes of punaises, maar dat is niet altijd wenselijk omdat dit soms makkelijk verdwijnt.  
• Libellen: Let op, een libellenroute ligt direct langs het water en wordt over 2 meter oever en ca 5 meter water geteld (indien aanwezig), zie hiervoor ook de pagina route tellen. Het liefst is het een plek waar je ook makkelijk over het water kunt kijken. Mocht dat echt niet lukken en er is te veel riet, dan zou het fijn zijn als je het riet hier en daar kunt insteken, zodat je uitkijkplekjes creëert en alsnog over het water kunt kijken.  

Dit ontvangen we graag van je na het uitzetten van de route:

• Liefst gps-track of kml van de looproute met secties, of een kaart waarop de route is ingetekend. Het mag ook een foto zijn van een kaart met de ingetekende route; 
• Een paar kenmerkende foto’s van de route, om ons een idee te geven door wat voor biotoop deze loopt; 
• Liefst ook: beschrijving van herkenningspunten van de route (per sectie). Zie hier een voorbeeld van routebeschrijving en kaart; 
• Foto’s van begin- en eindpunt van elke sectie (mag ook in de beschrijving, zie link hierboven); 
• Suggestie voor een routenaam; 
• Persoonlijke gegevens van de teller; 
• Indien geen gpx of kml bestand aanwezig is kunnen coördinaten van het beginpunt nog handig zijn om door te geven.  

Verwerking

Nadat we de informatie en foto’s van je hebben ontvangen, zullen wij de route invoeren in ons systeem. Eventueel kunnen we de beschrijving printen, plastificeren en naar je opsturen. Elke route krijgt een uniek nummer met naam. Mocht je een suggestie hebben voor een naam, dan horen we dat graag.  

Je krijgt bij ons een inlogaccount, zodat je via de meetnet app direct in het veld kunt invoeren of later via een website. Er kunnen meerdere tellers worden gekoppeld aan een route. Dat betekent: als ‘Piet’ de route telt en hij de gegevens invoert, ‘Ineke’ mee kan kijken met wat Piet heeft ingevoerd. Daarnaast kan Ineke ook een keer tellen en die gegevens invoeren, waardoor Piet dat op zijn beurt weer ziet. Op deze manier zou bijvoorbeeld ook een terreineigenaar gekoppeld kunnen worden aan een account om alleen mee te kijken.  

Elk jaar sturen wij een jaarverslag rond, met daarin onder andere de trendgrafieken van de soorten voor heel Nederland. 

Handige links

Lees hier verder over hoe je je uitgezette route telt.  

Hoe je een telplot uitzet voor gentiaanblauwtje, grote vuurvlinder of sleedoornpage vind je hier.

TopoGPS app  

Handleiding TopoGPS  

Voorbeeld route en kaart:

https://assets.vlinderstichting.nl/docs/fbefba18-4785-4b06-9053-6dc3f50532b8.pdf

Handleiding meetnetten:

https://assets.vlinderstichting.nl/docs/85f8f07c-5a19-4337-8865-ff9f29dbe4de.pdf

Handleiding meetnet vlinders:

https://assets.vlinderstichting.nl/docs/eb68bd89-8f92-4e57-ac6c-71f0c0d113db.pdf

Handleiding meetnet libellen :

https://assets.vlinderstichting.nl/docs/0d400d5c-208c-4d35-93a7-dfa903a37392.pdf