Vliegtijd & gedrag
Begin juli-begin november in één generatie. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en bezoeken bloemen.
- Ga direct naar
- Levenscyclus
- Herkenning
- Foto's
- Habitat & Waardplanten
Verspreiding in Nederland
Trends
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Levenscyclus
Aardappelstengelboorder
Rups: april-augustus. De rups leeft in de stengel van de waardplant, later ook in de wortels. De verpopping vindt plaats in de grond. De soort overwintert als ei.
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 14-21 mm. Een goed herkenbare soort met een tamelijk hoekige en puntige, meestal rozeachtig bruine voorvleugel met een, vooral bij verse exemplaren, glad en fluweelachtig uiterlijk. Opvallend zijn de twee donkere centrale dwarslijnen; de binnenste is onregelmatig en vertoont bij de voorrand van de vleugel een opvallende knik, de buitenste loopt diagonaal over de vleugel en maakt bij de voorrand een scherpe bocht richting de vleugelwortel. Het middenveld tussen deze dwarslijnen is donkerder dan de rest van de vleugel, vooral het gedeelte langs de buitenste dwarslijn. Het lichtere zoomveld steekt hier duidelijk tegen af. De ringvlek en de niervlek zijn donker omrand. De grondkleur loopt uiteen van licht tot donker roze- of purperachtig bruin of soms dofbruin. De roze tint kan helder zijn, maar ook dof en bij donkere exemplaren soms zeer zwak. Ook de grootte is variabel, met name het vrouwtje kan vrij groot en bovendien extra donker van kleur zijn.
Kenmerken rups
Tot 37 mm; lichaam dof grijsachtig roze met bruine stippen; over de rug een donkere middenstreep; nekschild op het eerste segment licht, glanzend okerkleurig met donkerbruine voorrand; kop geelachtig bruin.
Gelijkende soorten vlinder
De groot hoefblad-boorder (H. petasitis) is gemiddeld groter (let echter op de extra grote vrouwtjes van de aardappelstengelboorder). De voorvleugel heeft een iets meer gebogen voorrand, een dofbruine kleur zonder rozeachtige tint en minder opvallende centrale dwarslijnen. Het zoomveld is langs de achterrand donkerder gekleurd en in de golflijn is in het midden een W zichtbaar. Zie ook de hoeklijnuil (Mesogona oxalina).
Foto's
Rups
Vlinder
Verspreiding
Zeldzaamheid
Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.
België
Vrij algemeen in het hele land. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Europa, noordelijk tot de Shetland-eilanden, in Scandinavië tot de poolcirkel. Naar het zuiden tot Centraal-Spanje, Midden-Italië, Bulgarije en Oekraïne. Midden- en Noord-Azië (hier liggen de grenzen nog niet vast i.v.m. verwante soorten), naar het oosten tot Kamtsjatka en Japan. Rond 1920 geïmporteerd in het oosten van Noord-Amerika en micacea breidt zich daar nu uit (Nova Scotia, New-Foundland, Oost-Canada en het noordoosten van de VS).
, Guust de Vries.webp "23330058 bosandoorn (Stachys sylvatica), Guust de Vries.JPG")
 1, Guust de Vries.webp "91140037 grote brandnetel (Urtica dioica) 1, Guust de Vries.JPG")
 1, Guust de Vries.webp "05640012 hop (Humulus lupulus) 1, Guust de Vries.JPG")
 2, Guust de Vries.webp "91340019 lamsoor (Limonium vulgare) 2, Guust de Vries.JPG")
 3, Guust de Vries.webp "05650041 aardappel (Solanum tuberosum) 3, Guust de Vries.JPG")
 2, Guust de Vries.webp "23090080 grote weegbree (Plantago major major) 2, Guust de Vries.JPG")
 2, Guust de Vries.webp "05640059 schapenzuring (Rumex acetosella) 2, Guust de Vries.JPG")
