Vliegtijd & gedrag
Begin mei-eind augustus in twee generaties. De vlinders vliegen vanaf de schemering en komen op licht en op smeer. Overdag bezoeken ze bloemen zoals die van akkerdistel en kruiskruid en kunnen ze worden opgejaagd van de waardplant.
- Ga direct naar
- Levenscyclus
- Herkenning
- Foto's
- Habitat & Waardplanten
Verspreiding in Nederland
Trends
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Levenscyclus
Berkenoogspanner
Rups: juni-juli en september-oktober. De soort overwintert als gordelpop aan een berkenblad.
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 12-14 mm. De effen grijs- of witachtige grondkleur van de vleugels is kenmerkend voor de meeste exemplaren van deze soort. Sommige vlinders hebben bovendien een grijzige middenschaduw. Deze kan ook een rozerode kleur hebben, en een zweem van die kleur kan ook elders op de vleugel aanwezig zijn. Op de fijn grijs bespikkelde vleugels bevinden zich de voor de oogspanners (Cyclophora-soorten) kenmerkende oogjes. Vlinders van de tweede generatie zijn soms iets donkerder en grijzer.
Kenmerken rups
Tot 23 mm; lichaam roodachtig bruin tot grijsachtig purper met lichtgrijze lengtestrepen, of helder groen met geelachtige lengtestrepen; kop bruin.
Gelijkende soorten vlinder
Zie de gemarmerde oogspanner (C. pendularia).
Gelijkende soorten rups
De rupsen van de Cyclophora-soorten zijn zeer variabel. Per soort zijn er diverse (kleur)varianten: er zijn rupsen met een soort ‘zijstrepen’, er zijn vrijwel egale groene varianten en vrijwel egaal bruinoranjeachtige varianten.De variant met zijstrepen van deze soort lijkt op gemarmerde oogspanner (Cyclophora pendularia), bruine oogspanner (Cyclophora quercimontaria), gestippelde oogspanner (Cyclophora punctaria) en oranjerode oogspanner (Cyclophora puppillaria).De vrijwel egaal groene variant lijkt op eikenoogspanner (Cyclophora porata), gele oogspanner (Cyclophora linearia) en oranjerode oogspanner (Cyclophora puppillaria).De vrijwel egaal bruinoranjeachtige variant lijkt op gele oogspanner (Cyclophora linearia) en eikenoogspanner (Cyclophora porata).N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).
Foto's
Rups
Cocon
Vlinder
Verspreiding
Zeldzaamheid
Vrij algemeen. Komt vooral voor op de zandgronden; komt verspreid voor in de duinen. RL: kwetsbaar.
België
In Vlaanderen vrij algemeen, maar verspreid voorkomend ten oosten van de lijn Antwerpen-Brussel; zeldzamer en lokaal in Oost- en West-Vlaanderen. In Wallonië vrij algemeen en wijdverbreid in alle provincies. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Van het Iberisch Schiereiland via West- en Midden-Europa inclusief de Britse eilanden via de gematigde zone tot Oost-Azië; in het noorden tot boven de poolcirkel en in het zuiden van Italië tot de Balkan.