Kwetsbaar (voorlopige rode lijst)

Bessentakvlinder

Eulithis mellinata

Vliegtijd & gedrag

Half mei-half augustus in één generatie; mogelijk soms een partiële tweede generatie van eind augustus-begin september. De vlinders vliegen vanaf de schemering en komen goed op licht.

Bessentakvlinder

Verspreiding in Nederland

Bessentakvlinder

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Bessentakvlinder

Rups: april-juni. De rups verpopt zich op de waardplant tussen samengesponnen bladeren of op de grond. De soort overwintert als ei op de waardplant.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 16-18 mm. Kenmerkend is de manier waarop de vleugels in horizontale stand boven het lichaam en duidelijk los van de ondergrond worden gehouden, waarbij de binnenrand van de achtervleugel omhoog gekruld is. De voorvleugel is grotendeels strogeel. De vleugelwortel, de randen van de middenband en de driehoekige vlek die grenst aan het schuine streepje in de vleugelpunt, zijn bruin getint en de franje is geel en bruin geblokt. De middenband heeft aan de binnenzijde een scherpgepunte instulping en aan de buitenzijde een enkelpuntig uitsteeksel die beide enigszins in de richting van de voorrand van de vleugel wijzen; de binnen- en de buitenzijde van de middenband lopen niet evenwijdig.

Gelijkende soorten vlinder

De gewone agaatspanner (E. populata) heeft een andere rusthouding; bovendien is de middenband geheel of grotendeels donkerder dan de rest van de voorvleugel en het uitsteeksel aan de buitenzijde is dubbel gepunt. Zie ook de kajatehoutspanner (Pelurga comitata), de oranje agaatspanner (E. testata) en de gele agaatspanner (Gandaritis pyraliata).

Gelijkende soorten rups

Geel spannertje (Hydrelia flammeolaria), de jonge rups van de essenspanner (Ennomos fuscantaria) en de jonge rups van het geelblad (Ennomos quercinaria).N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt verspreid over het hele land voor en is op sommige plaatsen algemeen. RL: kwetsbaar.

België

Vrij zeldzaam in het hele land. Komt wijdverbreid voor in lage aantallen. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

West- en Midden-Europa inclusief de Britse eilanden oostwaarts via Rusland tot in het Amoergebied; in het noorden tot Midden-Scandinavië, in het zuiden van Tsjechië, Slowakije, Roemenië tot de Kaukasus. Ook in Noord-Amerika.

Habitat

(Volks)tuinen en bossen.

Waardplant

Bossen

Volkstuinen

Planten

Bosbes en aalbes.

Waardplant

Bosbes

Ribes

Benaming

  • Engelse naam Spinach
  • Duitse naam Scheckrand-Haarbüschelspanner
  • Franse naam la Cidarie marbrée
  • Synoniemen Lygris mellinata
    Larentia mellinata
    Eulithis associata
    Lygris associata
    Cidaria associata
    Cidaria marmorata

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Bessentakvlinder is een al lang bestaande naam die al gebruikt wordt door Ter Haar in ‘Onze vlinders’ (begin vorige eeuw). Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Eulithis: eulithos is gemaakt van mooie steen; de vlinders zien er aantrekkelijk uit, veelal met geelachtige grondkleur die aan zandsteen doet denken.mellinata: mellinata komt van mel is honing; verwijst naar de gele honingkleur van de voorvleugels.

Auteursnaam en jaartal
(Fabricius, 1787)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden