Kwetsbaar (voorlopige rode lijst)

Brede-w-uil

Lacanobia w-latinum

Vliegtijd & gedrag

Eind april-eind juli in één generatie. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en bezoeken bloemen. Overdag worden ze soms rustend op paaltjes of boomstammen aangetroffen.

Brede-w-uil

Verspreiding in Nederland

Brede-w-uil

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Brede-w-uil

Rups: juni-augustus. De rups foerageert ´s nachts. De soort overwintert als pop in de grond.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 18-21 mm. Goed van de andere Lacanobia-soorten te onderscheiden door de gemiddeld grotere afmeting, de krachtige, scherp begrensde tekening op de voorvleugel en de grof geschulpte buitenste dwarslijn. Tussen de niervlek en de golflijn ligt een gelijkmatige lichtgrijze zone. Er is weinig variatie in kleur en tekening; soms komen exemplaren met een paarsachtige tint voor.

Kenmerken rups

Tot 45 mm; vrij dik; lichaam varieert in kleur van mat bruin tot grijs of olijfgroen; over de rug een rij donkerbruine ruit- en wigvormige vlekken; onder de witachtige spiracula is de lichaamskleur bleek grijsachtig bruin; kop bruin met twee zwarte strepen.

Gelijkende soorten vlinder

De Geoogde w-uil (L. contigua) is kleiner en smaller en heeft een duidelijke lichte V over de beide voorvleugels. Bij de w-uil (L. thalassina) is de buitenste dwarslijn niet grof geschulpt maar fijn getand. Zie ook de grauwe grasuil (Apamea remissa) en de zwartstreepuil (Hyppa rectilinea).

Gelijkende soorten rups

Kooluil (Mamestra brassicae).N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt verspreid over het land voor, vooral op de zandgronden in het binnenland en in de duinen. RL: kwetsbaar.

België

In Vlaanderen zeldzaam. Wijdverbreid ten oosten van de lijn Antwerpen-Brussel, zeer zeldzaam ten westen daarvan. In Wallonië zeldzaam in alle provincies. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Van het Iberisch schiereiland via heel Europa, de Kaukasus en het middenaziatische gebergte tot Oost-Azië. De noordgrens ligt over Zuid-Scandinavië (zonder Noorwegen), de zuidgrens over het Middellandse Zeegebied tot Voor-Azië.

Habitat

Vooral graslanden en heiden; soms open bossen.

Waardplant

Bossen

Graslanden

Heiden

Planten

Allerlei houtige en kruidachtige planten, waaronder brem, verfbrem, sint-janskruid, zuring, walstro en braam.

Waardplant

Brem

Sint-Janskruid

Benaming

  • Engelse naam Light Brocade
  • Duitse naam Graufeld-Kräutereule
  • Franse naam la Noctuelle du genêt
  • Synoniemen Mamestra w-latinum
    Lacanobia genistae
    Hadena genistae
    Mamestra genistae
    Polia genistae

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
De w-uilen zijn Lacanobia-soorten en hebben tegen de achterrand van de voorvleugel een duidelijke w. De kenmerkende w van deze soort is breed en komt uit een breed wit zoomveld. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Lacanobia: een foute schrijfwijze van lachanobia; lakhana is groenten en bioo is leven. Het oorspronkelijke genus was uitgebreider en omvatte ook een aantal groente-eters, zoals M. brassicae.w-latinum: w-latinum verwijst naar de twee naast elkaar liggende V’s. Het Latijnse alfabet kent geen W en dus moest de W gelatiniseerd worden: w-latinum.

Auteursnaam en jaartal
(Hufnagel, 1766)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden