Vliegtijd & gedrag
Half augustus-eind november in één generatie. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en bezoeken overrijpe bramen en bloemen van onder andere klimop en struikhei.
- Ga direct naar
- Levenscyclus
- Herkenning
- Foto's
- Habitat & Waardplanten
Verspreiding in Nederland
Trends
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Levenscyclus
Bruine herfstuil
Rups: maart-juni. De rups foerageert eerst in de bloemen van de waardplant, later zit hij onbeschut op de plant en eet van de bladeren; sommige rupsen laten zich met de uitgebloeide katjes op de grond vallen en eten daarna van kruidachtige planten. De rups maakt een cocon in de grond en verpopt zich daarin ongeveer zes weken later. De eieren worden vlak naast de knoppen van de waardplant afgezet en overwinteren.
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 14-19 mm. De grondkleur van de voorvleugel is meestal geelachtig bruin of koperbruin met een grijsachtige of roodachtige tint. De binnenste lob van de niervlek is donker gevuld. De golvende donkergrijze of bruine dwarslijnen en de middenschaduw variëren sterk in intensiteit. De lichte geelachtige golflijn heeft aan de binnenzijde een rode afzetting, soms gevolgd door een brede donkere zone. Sterk getekende vlinders hebben donkere aders. De achtervleugel is grijs met een brede bruinwitte wig langs de voorrand.
Kenmerken rups
Tot 35 mm; lichaam roodachtig bruin tot grijsachtig bruin met een rij schildvormige, chocoladebruine vlekken over de rug, die door een lichtgrijze middenstreep worden doorsneden; lichaam beneden de lijn van de spiracula bleek grijsachtig bruin; kop bruin met donkerder tekening.
Gelijkende soorten vlinder
De geelbruine herfstuil (Agrochola macilenta) heeft een bijna rechte golflijn die alleen vlak bij de voorrand van de vleugel een knik vertoont. De populierengouduil (Xanthia ocellaris) heeft een uitstekend puntje aan de voorvleugel en mist de rode afzetting langs de golflijn; de achtervleugel is witachtig met een iets donkerdere binnenrand. Zie ook de iepengouduil (Xanthia gilvago).
Foto's
Rups
Vlinder
Museum
Verspreiding
Zeldzaamheid
Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.
België
Vrij algemeen in het hele land. Lokaal soms talrijk. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Europa en Voor-Azië. Zuidelijk tot Centraal-Spanje, Zuid-Italië, Noord-Griekenland en Anatolië. Naar het noorden tot Shetland, Midden-Scandinavië en Zuid-IJsland (vermoedelijk met houttransporten geïmporteerd). Naar het oosten tot Armenië.
 2, Guust de Vries.webp "23260093 zwarte els (Alnus glutinosa) 2, Guust de Vries.JPG")
, Guust de Vries.webp "05640011 ruwe iep (Ulmus glabra), Guust de Vries.JPG")
, Guust de Vries.webp "05640005 tweestijlige meidoorn (Crataegus laevigata), Guust de Vries.JPG")
 2, Guust de Vries.webp "23090066 ratelpopulier (Populus tremula) 2, Guust de Vries.JPG")
 1, Guust de Vries.webp "11370019 sleedoorn (Prunus spinosa) 1, Guust de Vries.JPG")
 1, Guust de Vries.webp "23090004 schietwilg (Salix alba) 1, Guust de Vries.JPG")
