Bruine metaalvlinder

Rhagades pruni

Vliegtijd & gedrag

Half juni-begin augustus in één generatie. De vlinders komen vroeg in de ochtend uit de pop; de vrouwtjes blijven zitten in de buurt van de plaats waar ze uitgekomen zijn, de mannetjes vliegen vanaf het eind van de ochtend tot laat in de middag rond, op zoek naar een vrouwtje. De vlinders hebben een gereduceerde roltong en kunnen dus geen voedsel opnemen.

Bruine metaalvlinder

Verspreiding in Nederland

Bruine metaalvlinder

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Bruine metaalvlinder

Rups: juli-mei. De soort overwintert als rups in een wit spinsel (hibernaculum) en verpopt zich in een cocon op de waardplant.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: ♂ 10-12 mm, ♀ 8-11 mm. De voorvleugel is voornamelijk bruinzwart met soms, vooral bij het vrouwtje, een zwakke groene metaalglans. Die glans is vooral langs de randen en bij de vleugelwortel te zien. De achtervleugel is donkergrijs. Het mannetje heeft licht geveerde antennen.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de metaalvlinder (Adscita statices).Bekijk de gedetailleerde verschillen met illustraties tussen beide soorten.

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt vooral op zandgronden in de oostelijke helft van het land voor; door de verborgen leefwijze en het feit dat de vlinders niet op licht komen en geen bloemen bezoeken, lijkt de soort wellicht zeldzamer dan hij in werkelijkheid is. RL: niet bedreigd.

België

Zeldzaam in de Antwerpse en Limburgse Kempen; daarbuiten nagenoeg ontbrekend. In Wallonië nagenoeg beperkt tot Luxemburg, elders zeer lokaal. De soort staat als Kwetsbaar op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Van de Pyreneeën via West- en Midden-Europa oostwaarts tot Oost-Azië, China en Japan. In het noorden, de areaalgrens is daar nog niet helemaal duidelijk, via Zuid-Finland. In het zuiden loopt de grens over het noorden van Italië en het Balkanschiereiland. Ook uit de Kaukasus is deze soort bekend. Niet in Voor-Azië en niet in Engeland. In Centraal-Azië in zuidelijke richting tot Alaj.R. pruni moet in twee golven naar Europa gekomen zijn: eerst in een vochtige en koude periode en later in droge en warme klimaatsomstandigheden. Dit alles heeft geleid tot zeer uiteenlopende habitatsvoorkeuren.

Habitat

Vooral heiden; ook warme droge graslanden.

Waardplant

Graslanden

Heiden

Planten

Struikhei; soms zomereik.

Waardplant

Eik

Struikhei

Benaming

  • Duitse naam Heide-Grünwidderchen
  • Oud Nederlandse naam bruine standkruidvlinder
  • Synoniemen Ino pruni
    Procris pruni

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
De bruine metaalvlinder heeft een metaalglans over de vleugels en de kleur van de vleugels is bruin. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Auteursnaam en jaartal
(Denis & Schiffermüller, 1775)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden