Vliegtijd & gedrag
Eind april-begin oktober in twee, soms drie generaties. De vlinders vliegen vanaf de schemering en bezoeken bloemen; ze komen zowel op licht als op smeer.
- Ga direct naar
- Levenscyclus
- Herkenning
- Foto's
- Habitat & Waardplanten
Verspreiding in Nederland
Trends
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Levenscyclus
Donker brandnetelkapje
Rups: juni-november. De rups is zowel overdag als ´s nachts actief en rust op de waardplant. De soort overwintert als pop in een cocon in een opgerold blad van de waardplant.
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 14-18 mm. De voorvleugel van deze uil is donkerbruin of zwartachtig bruin met een strokleurig of lichtbruin wortelveld. Er is doorgaans weinig contrast tussen de kleur van het middenveld en die van het zoomveld. De zwart omlijnde uilvlekken hebben dezelfde kleur als de ondergrond en zijn daardoor relatief onopvallend. De zwarte centrale dwarslijnen zijn afgezet met een opvallende brede roodachtig bruine rand; de gebogen binnenste dwarslijn is enigszins onregelmatig en heel fijn gegolfd. De golflijn en de vlek in de binnenrandhoek zijn strokleurig grijs. Van voren gezien lijkt het alsof deze uil een bruin brilletje op heeft; bovendien is vanaf de voorkant een bosje rechtopstaande haren te zien op de bovenkant van het borststuk.
Kenmerken rups
Tot 35 mm; lichaam met een bult op segment elf; kleur groen, groenachtig bruin of purperachtig bruin met op de rugzijde van de segmenten vier, vijf en elf een zwartachtige, ruitvormige vlek; over de spiracula een witachtige lengtestreep; kop lichtgroen of bruin met aan weerszijden een donkere band.
Gelijkende soorten vlinder
Het brandnetelkapje (A. tripartita) heeft een zilvergrijs wortelveld, meestal met witte schubben, en een gebogen, in plaats van een gegolfde, binnenste dwarslijn; de vaak verbonden uilvlekken zijn zwart omrand en opvallend. De golflijn en de vlek in de binnenrandhoek zijn meestal meer witachtig van kleur; de golflijn doorkruist een zwarte veeg in de vleugelpunt. Het brandnetelkapje heeft een grijs in plaats van een bruin brilletje. Let ook op verwarring vanwege de 'oude' soortnaam van Abrostola tripartita (namelijk triplasia).
Gelijkende soorten rups
Brandnetelkapje (Abrostola tripartita).N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).
Foto's
Rups
Cocon
Vlinder
Verspreiding
Zeldzaamheid
Algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.
België
Algemeen in het hele land. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Noord-Afrika (Marokko, Algerije) en heel Europa van de Middellandse zee tot Zuid-Noorwegen, Midden-Zweden en Zuid-Finland. In het Middellandse zeegebied moet de areaalgrens nog worden herzien i.v.m. de nieuwe soort A. agnorista (Dufay, 1956). Azië: van Klein-Azië tot Oost-Siberië en tot het Amoer-Oessoeri-gebied.