Vlinders Donkere prachtstipspanner

Gevoelig (voorlopige rode lijst)

Donkere prachtstipspanner

Scopula immorata

Vliegtijd & gedrag

Eind juni-half augustus. De vlinders vliegen vanaf de schemering en komen op licht. Ze houden hun vleugels direct na het neerstrijken gespreid en enigszins omhoog geheven. Overdag zijn ze gemakkelijk vanuit de vegetatie op te jagen.

Donkere prachtstipspanner

Verspreiding in Nederland

Donkere prachtstipspanner

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Donkere prachtstipspanner

Rups: augustus-mei. De soort overwintert als rups in de strooisellaag.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 11-14 mm. De mengeling van bruine, grijze, witte en zwartachtige schubben verleent deze spanner als geheel een zacht grijsbruin aandoend uiterlijk. Soms overheerst daarbij de grijze, soms de bruine kleur. De tekening is variabel en bestaat bij veel exemplaren uit een regelmatige opeenvolging van diffuse donkere bandjes op een lichtere, grijsachtige ondergrond. Bij sommige exemplaren onderscheiden zich echter duidelijker donkere bandjes in het middenveld die herkend kunnen worden als de centrale dwarslijnen (alleen deze laatste vorm is afgebeeld). Bij alle vormen is in het zoomveld een vaak onderbroken witachtige golflijn te zien. De franje is geblokt. Het mannetje heeft enigszins geveerde antennen, wat met het blote oog echter nauwelijks zichtbaar is.

Foto's

Vlinder

Verspreiding

Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. Een soort waarvan slechts enkele waarnemingen bekend zijn. RL: gevoelig.

België

Beperkt tot Wallonië. Zeldzaam, maar wijdverbreid ten zuiden van Samber en Maas.

Mondiaal

Van Spanje en Frankrijk via West- en Midden-Europa inclusief Engeland en via de gematigde zone tot Mongolië en Siberië. In Scandinavië tot boven de poolcirkel; in het zuiden: Italië, de Balkan, Klein-Azië en de Kaukasus.

Habitat

Open heiden, vaak in de buurt van naaldboomaanplanten, braakliggende akkers en andere warme droge open plaatsen.

Waardplant

Akkers

Heiden

Naaldbossen

Open landschappen algemeen

Planten

Tijm en wilde marjolein.

Waardplant

Marjolein

Tijm

Benaming

  • Engelse naam Lewes Wave
  • Duitse naam Marmorierter Kleinspanner
  • Franse naam la Phalène hardie
  • Synoniemen Acidalia immorata

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
De stipspanners hebben een meer of minder duidelijke middenstip op voor- en ook vaak op achtervleugels. Nagenoeg alle Scopula’s en Idaea’s zijn stipspanners. Van de twee prachtstipspanners is dit de donkerste. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Scopula: scopula is een kleine borstel. Bedoeld wordt een uitschuifbaar schubbenborsteltje op het scheenbeen van een aantal mannetjes van dit genus.immorata: de betekenins van immorata is onzeker. Immoror is blijven of dralen. Macleod brengt dit in verband met de honkvastheid van de soort hetgeen mogelijk in Macleod’s omgeving het geval was, maar of dat elders ook zo is en of Linnaeus daarvan op de hoogte was, is twijfelachtig. In samenstellingen betekent -im vaak ‘niet’. Wellicht ligt daar de sleutel tot de verklaring.

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Meer uit dezelfde familie

Bekijk alle vlinders

Zwartvlekspikkelspanner

Menophra abruptaria

Fotograaf: Han Klein Schiphorst, Zuid-Frankrijk

Zwartvlekdwergspanner

Eupithecia centaureata

Fotograaf: Luc Knijnsberg, duingebied Egmond, 28 juli 2016

Zwartstipspanner

Scopula nigropunctata

Fotograaf: Ab Baas, 1998

Zwartkamdwergspanner

Gymnoscelis rufifasciata

Fotograaf: Marian Schut, Apeldoorn, 11 april 2010

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden