Bedreigd (voorlopige rode lijst)

Donkere wapendrager

Clostera pigra

Vliegtijd & gedrag

Half april-begin september in twee generaties. De vlinders worden bij mooi weer overdag soms vliegend of rustend waargenomen. Ze komen meestal laat in de avond op licht.

Donkere wapendrager

Verspreiding in Nederland

Donkere wapendrager

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Donkere wapendrager

Rups: juni-juli en september-begin oktober. De rups verbergt zich overdag tussen samengesponnen bladeren en komt ´s nachts tevoorschijn om te foerageren; vooral rupsen van de tweede generatie foerageren ook geregeld overdag. De soort overwintert als pop in een cocon tussen samengesponnen bladeren van de waardplant.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 11-14 mm. Heeft, net als de andere Clostera-soorten, een karakteristieke rusthouding met de vleugels om het achterlijf gevouwen. Het haarpluimpje aan het uiteinde van het achterlijf steekt tussen de vleugelpunten schuin omhoog. De voorvleugel heeft een grijsachtige grondkleur met een lila-achtige zweem. Aan de voorrand van de voorvleugel bevindt zich bij de vleugelpunt een roodbruine, niet scherp afgetekende vlek.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de kleine wapendrager (C. anachoreta), de bruine wapendrager (C. curtula) en de roestbruine wapendrager (C. anastomosis).

Gelijkende soorten rups

Bruine wapendrager (Clostera curtula).N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Komt vooral voor in de duinen en lokaal op de zandgronden in het binnenland. RL: bedreigd.

België

In Vlaanderen zeldzaam en sterk achteruitgegaan; enkel aan de Westkust en ten oosten van de lijn Antwerpen-Brussel. In Wallonië vrij zeldzaam en wijdverbreid ten zuiden van Samber en Maas. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Bijna in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Van het Iberisch schiereiland via heel Europa tot Oost-Azië (China). Naar het zuiden Italië en de Balkan en dat gaat door via Voor-Azië tot Midden-Azië. Naar het noorden in Scandinavië tot ver boven de poolcirkel.

Habitat

Vooral open vochtige gebieden, zoals moerassen, natte heiden en duinvalleien.

Waardplant

Duinen

Heiden

Moerassen

Planten

Wilg en soms (ratel)populier.

Waardplant

Populier

Wilg

Benaming

  • Engelse naam Small Chocolate-tip
  • Duitse naam Kleiner Rauhfussspinner
  • Franse naam la Hausse-queue brune
  • Oud Nederlandse naam kleine chocoladetip
  • Synoniemen Pygaera pigra
    Clostera reclusa

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Wapendrager is een al lang bestaande naam. Lees hierover bij de Wapendrager. Bij de Clostera’s zou het betrekking kunnen hebben op het in rust boven de vleugels uitstekende lichaamsuiteinde. Het is ook mogelijk dat met wapen een medaille wordt bedoeld. De wapendragers hebben alle een medaille in de punt van de voorvleugel. Mogelijk kan deze soort als de donkerste worden aangemekrt van de wapendragergroep. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Clostera: kloster is een spoel, naar de vorm van het abdomen die slank is en taps toeloopt in de anale segmenten.pigra: piger is onwillig, lui, naar de rups die woont tussen samengesponnen bladeren en zijn kluizenaarsgedrag. Het synoniem reclusa is gebaseerd op hetzelfde gedrag.

Auteursnaam en jaartal
(Hufnagel, 1766)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden