Vliegtijd & gedrag
Begin juni-eind september in één generatie; soms een kleine partiële tweede generatie tot half oktober. De vlinders komen op licht en kunnen overdag rustend tussen de bladeren van de waardplant worden gevonden of van de lagere takken worden geklopt.
- Ga direct naar
- Levenscyclus
- Herkenning
- Foto's
- Habitat & Waardplanten
Verspreiding in Nederland
Trends
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Levenscyclus
Donsvlinder
Rups: augustus-juni. De rups zit overdag vaak open en bloot op de bladeren van de waardplant en verpopt zich in een cocon op of onder de waardplant. De soort overwintert als jonge rups in een los spinsel achter losgeraakte schors of tussen dode bladeren.
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: ♂ 16-22 mm, ♀ 17-23 mm. Lijkt veel op de bastaardsatijnvlinder (E. chrysorrhoea), maar de voorrand van de voorvleugel is iets meer afgerond. Het mannetje heeft een opvallende, met witte aders doorsneden donkergrijze of zwartachtige vlek in de binnenrandhoek van de voorvleugel; soms ook een kleinere vlek bij de vleugelpunt en in het wortelveld. Het vrouwtje is groter en heeft hooguit enkele vage donkere vlekjes in de binnenrandhoek. Het achterlijf is grotendeels wit met een goudgeel of oranjebruin uiteinde dat bij het vrouwtje groter is dan bij het mannetje. De vlinder steekt bij verstoring het uiteinde van het achterlijf omhoog. Het mannetje heeft geveerde antennen, het vrouwtje ongeveerde. Exemplaren van een eventuele tweede generatie zijn opvallend klein.
Kenmerken rups
Tot 40 mm; lichaam zwart, bedekt met borstels van zwarte en grijze haren, die op kleine wratjes staan ingeplant; over de rug een dubbele, helder oranjerode middenstreep en op de flanken borsteltjes van korte witte haren; onder de spiracula een vuil rode lengtestreep; kop zwart met een witachtige V.
Gelijkende soorten vlinder
De satijnvlinder (Leucoma salicis) heeft zwart met wit geringde poten en een geheel wit achterlijf. Zie ook de bastaardsatijnvlinder (E. chrysorrhoea), de moerasspinner (Laelia coenosa) en de zwarte-l-vlinder (Arctornis l-nigrum).
Foto's
Rups
Cocon
Vlinder
Verspreiding
Zeldzaamheid
Zeer algemeen. Komt verspreid over het land voor. RL: gevoelig.
België
Vrij algemeen in het hele land. De soort staat als Kwetsbaar op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Van het noorden van het Iberisch schiereiland via West- en Midden-Europa, inclusief de Britse eilanden, oostwaarts tot Oost-Azië. Naar het zuiden tot het noordelijke Middellandse Zeegebied, inclusief Sicilië, tot voorbij West-Azië. Naar het noorden tot in Zuid-Scandinavië.
 3, Guust de Vries.webp "11370009 ruwe berk (Betula pendula) 3, Guust de Vries.JPG")
, Guust de Vries.webp "05640005 tweestijlige meidoorn (Crataegus laevigata), Guust de Vries.JPG")
 1, Guust de Vries.webp "11370019 sleedoorn (Prunus spinosa) 1, Guust de Vries.JPG")
