Duinparelmoervlinder

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 23-30 mm. De bovenkant van de vleugels is oranje met zwarte vlekken en stippen. De onderkant van de achtervleugel heeft een gele zweem en de tekening is niet bijzonder contrastrijk. De achterrandvlekken zijn driehoekig. Er bevindt zich een rij kleine witte vlekken met roodbruine rand op de onderkant van de achtervleugel. In de middencel van de onderkant van de achtervleugel ligt een kleine gele of witte vlek waarin vaak (maar niet altijd) een zwarte stip zit.

Gelijkende soorten vlinder

Bij de bosrandparelmoervlinder zijn de achterrandvlekken op de onderkant van de achtervleugel meer rond dan driehoekig; bovendien ligt in de gele of witte vlek op de onderkant van de achtervleugel nooit een zwarte stip. Zie ook de grote parelmoervlinder.

Gelijkende soorten rups

Kleine parelmoervlinder (Issoria lathonia) en veenbesparelmoervlinder (Boloria aquilonaris).N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding

Zeldzaamheid

Een zeldzame standvlinder die vooral voorkomt in de duinen van Noord-Holland en op de Waddeneilanden. Tot het begin van deze eeuw kwam hij ook nog voor op de Hoge Veluwe.

Mobiliteit

De duinparelmoervlinder is een mobiele soort, maar een minder krachtige vlieger dan de grote parelmoervlinder. Bij een merk- en terugvangonderzoek op de Hoge Veluwe zijn vlinders op acht kilometer van de merkplek teruggevangen. De gemiddelde afstand die een vlinder aflegt om voedsel te zoeken is 500 meter.

Regionaal

In Nederland vloog de duinparelmoervlinder aan het begin van de twintigste eeuw op een groot aantal plaatsen zowel in het binnenland als langs de hele kust. Vooral in de duinen ten noorden van Den Haag was de soort algemeen. In het binnenland vloog de vlinder onder meer op de Veluwe, de Utrechtse Heuvelrug, in het IJsseldal, in Zuid-Limburg en in Salland. In de periode tussen 1900 en 1950 ging hij langzaam achteruit. Vanaf 1950 ging de achteruitgang sneller en verdween hij van veel plaatsen in het binnenland. In de jaren tachtig verdween de vlinder uit de Zeeuwse en Zuid-Hollandse duinen en kwam hij in het binnenland alleen nog op de Veluwe voor.Nu is de duinparelmoervlinder een zeldzame standvlinder en is hij verdwenen van de Hoge Veluwe.

Europa

Op Europese schaal is de duinparelmoervlinder niet bedreigd. Wel wordt uit 12 van de 34 landen waar de soort voorkomt een achteruitgang gemeld, en staat hij op de Vlaamse, Waalse en Duitse Rode Lijst.

Mondiaal

De duinparelmoervlinder komt voor van Frankrijk en Noord-Spanje tot Klein-Azië en van Midden-Scandinavië tot Portugal en Turkije. In tegenstelling tot Nederland is hij elders in Europa doorgaans zeldzamer dan de grote parelmoervlinder.