Egale bosrankspanner

Horisme tersata

Vliegtijd & gedrag

Mei-augustus in één, soms twee generaties; de tweede generatie is partieel en meestal niet duidelijk gescheiden van de eerste. De vlinders kunnen overdag worden opgejaagd van de waardplant en vliegen in de schemering. Ze komen in kleine aantallen op licht.

Egale bosrankspanner

Verspreiding in Nederland

Egale bosrankspanner

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Egale bosrankspanner

Rups: juli-september. De soort overwintert als pop op of in de grond.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 14-18 mm. Een middelgrote, bruine spanner. Opvallend is dat de donkere binnenste dwarslijn in rusthouding samenvalt met de fijne zwarte lijn vooraan op het achterlijf, waardoor een voor deze soort kenmerkende doorlopende streep ontstaat. Op de bruinachtige voorvleugel bevinden zich meerdere vage gebroken dwarslijnen en bruine vlekjes en soms een kleine middenstip dichtbij de voorrand. Zowel de kleur als de tekening zijn weinig variabel.

Kenmerken rups

Tot 30 mm; lichaam lichtbruin; over de rug en kop een donkerbruine of zwartachtige, lichtgeel gezoomde middenstreep; op de onderzijde twee donkere lengtestrepen.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de grijze bosrankspanner (H. aquata). Van de sterk gelijkende tweelingbosrankspanner (H. radicaria)is recent vastgesteld dat deze soort al in 2005 voor kwam. Deze soort is met name in de vleugelpunt contrastrijker getekend: een opvallend donker schuin streepje vormt de grens van een strokleurige zone.

Gelijkende soorten rups

Springzaadbandspanner (Xanthorhoe biriviata), koolbandspanner (Xanthorhoe designata), bruine vierbandspanner (Xanthorhoe spadicearia), vierbandspanner (Xanthorhoe ferrugata), grote vierbandspanner (Xanthorhoe quadrifasiata), geoogde bandspanner (Xanthorhoe montanata), zwartbandspanner (Xanthorhoe fluctuata) en scherphoekbandspanner (Euphyia unangulata). N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Een soort die vooral in Limburg wordt waargenomen; lokaal ook elders. RL: niet bedreigd.

België

Zeldzaam in Vlaanderen. Recent toegenomen; lokaal algemeen in de Westhoek, Limburg en Vlaams-Brabant. In Wallonië wijdverbreid en lokaal algemeen ten zuiden van Samber en Maas. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Bijna heel Europa m.u.v. Postugal, Zuidwest-Spanje, Ierland en Noord-Scandinavië. Wel in Klein-Azië, de Kaukasus, het Amoergebied, China en Japan.

Habitat

Open bossen en struwelen op kalkgraslanden.

Waardplant

Bossen

Kalkgraslanden

Struwelen

Planten

Bosrank en anemoon.

Waardplant

Anemoon

Benaming

  • Engelse naam The Fern
  • Duitse naam Waldrebenspanner
  • Franse naam l’Horisme élégant
    l’Essuyée
  • Synoniemen Larentia tersata
    Cidaria tersata
    Phibalapteryx tersata

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Bosrank is een belangrijke waardplant van deze spanner en het uiterlijk van de vlinder is vrij egaal in kleur en tekening. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Horisme: horima is een grens; de duidelijk afgebakende lijn op voor- en achtervleugel.tersata: tersus is schoon geveegd, keurig, netjes. De tekening op de voorvleugel lijkt bleker te zijn gemaakt door afvegen maar is ondanks dat toch netjes en aantrekkelijk.

Auteursnaam en jaartal
(Denis & Schiffermüller, 1775)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden