Egale dwergspanner

Herkenning

Kenmerken vlinder

Volgens de gevolgde taxonomische indeling wordt Eupithecia goossensiata (Mabille, 1869) gezien als vorm van de egale dwergspanner. Omdat in Nederland tot nu toe altijd twee aparte soorten werden onderscheiden, wordt bij deze egale dwergspanner extra aandacht gegeven aan de vorm goossensiata. Voorvleugellengte: 11-13 mm. De enigszins langwerpige voorvleugel van deze lastige Eupithecia-soort is gelijkmatig roodachtig bruin of kaneelbruin. Langs de voorrand bevinden zich duidelijke donkere vlekjes. De middenstip is groot en donker en in de binnenrandhoek ligt een opvallende witte vlek. De franje is niet of nauwelijks geblokt en op het achterlijf bevindt zich een zwarte band. Vlinders van de vorm goossensiata zijn gemiddeld kleiner en meer grijsachtig; de voorvleugel wordt doorkruist door diverse dwarslijntjes en de aders zijn vaak duidelijk zwart-wit gestippeld.

Kenmerken rups

Lengte: 18-20 mm. Grondkleur is variabel, gewoonlijk tinten bruin, groen of okerkleurig met een donkerder ruglijn die dikker is op het achterste deel van ieder segment. Subdorsaal nog een donkerder lijn en dikwijls donkere streepjes langs de flanken.

Gelijkende soorten vlinder

De hopdwergspanner (E. assimilata) is kleiner en heeft een meer afgeronde voorvleugel; de witte vlek in de binnenrandhoek is groter en opvallender en de franje is geblokt. De kruiskruiddwergspanner (E. expallidata) is groter, heeft een meer afgeronde voorvleugel en is bleker van kleur; de middenstip is vaak langgerekter (hoewel die van de egale dwergspanner soms ook langwerpig kan zijn) en de witte vlek in de binnenrandhoek is onduidelijk. De zeer variabele klokjesdwergspanner (E. denotata) heeft doorgaans geen duidelijke vlekken langs de voorrand van de voorvleugel. Zie ook de schermbloemdwergspanner (E. tripunctaria), de eppedwergspanner (E. selinata), de beverneldwergspanner (E. pimpinellata), de drievlekdwergspanner (E. trisignaria) en de struikheidedwergspanner (E. goossensiata).

Gelijkende soorten rups

Zwartvlekdwergspanner (Eupithecia centaureata), heidedwergspanner (Eupithecia satyrata), schermbloemdwergspanner (Eupithecia tripunctaria), smalvleugeldwergspanner (Eupithecia nanata), jeneverbesdwergspanner (Eupithecia pusillata), v-dwergspanner (Chloroclystis v-ata), zwartkamdwergspanner (Gymnoscelis rufifasciata), guldenroededwergspanner (Eupithecia virgaureata), voorjaarsdwergspanner (Eupithecia abbreviata), eikendwergspanner (Eupithecia dodoneata), vingerhoedskruiddwergspanner (Eupithecia pulchellata) en beverneldwergspanner (Eupithecia pimpinellata). N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding

Zeldzaamheid

Algemeen. Komt verspreid over het land voor en is op diverse plaatsen talrijk. Vlinders van de vorm goossensiata zijn minder gewoon en komen voor in heidegebieden op de zandgronden. RL: niet bedreigd.

België

Vrij algemeen in het hele land. Deze soort was vroeger uitsluitend bekend uit het noorden, maar heeft zijn areaal sinds 1980 over het hele land uitgebreid. Vlinders van de vorm goossensiata zijn vrij zeldzaam en beperkt tot de heidegebieden van de Kempen. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Heel Europa inclusief de Britse eilanden en grote delen van Azië tot Japan. Ook in Noord-Amerika.