Vliegtijd & gedrag
Eind april-eind augustus in twee generaties. De vlinders vliegen vanaf de schemering en komen in kleine aantallen op licht.
- Ga direct naar
- Levenscyclus
- Herkenning
- Foto's
- Habitat & Waardplanten
Verspreiding in Nederland
Trends
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Levenscyclus
Eikenoogspanner
Rups: juni-juli en september-oktober. De soort overwintert als gordelpop aan een eikenblad.
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 12-14 mm. De voor- en achtervleugel zijn bruingeel of rozeachtig bruin en vaak sterk gespikkeld. De oogjes op de vleugel zijn meestal duidelijk. Doorgaans is in het middenveld, en soms ook in het wortelveld van de voor- en achtervleugel een extra dichte rozerood tot bruin gekleurde bespikkeling aanwezig. In de meeste gevallen is een meer of minder duidelijke middenschaduw aanwezig. Langs de achterrand van de vleugel bevinden zich gewoonlijk donkere vlekken.
Gelijkende soorten vlinder
De gestippelde oogspanner (C. punctaria) mist de oogjes op de vleugels. De vlinders van de tweede generatie van de gele oogspanner (C. linearia) missen de duidelijke spikkeling op de vleugels. Zie ook de oranjerode oogspanner (C. puppillaria) en de zeer zeldzame bruine oogspanner (C. quercimontaria)en de geelbruine oogspanner (C. ruficiliaria).Bekijk de gedetailleerde verschillen met illustraties tussen enkele Cyclophora-soorten.
Gelijkende soorten rups
De rupsen van de Cyclophora-soorten zijn zeer variabel. Per soort zijn er diverse (kleur)varianten: er zijn rupsen met een soort ‘zijstrepen’, er zijn vrijwel egale groene varianten en vrijwel egaal bruinoranjeachtige varianten.De vrijwel egaal groene variant lijkt op berkenoogspanner (Cyclophora albipunctata), gele oogspanner (Cyclophora linearia) en oranjerode oogspanner (Cyclophora puppillaria).De vrijwel egaal bruinoranjeachtige variant lijkt op berkenoogspanner (Cyclophora albipunctata) en gele oogspanner (Cyclophora linearia).N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).
Foto's
Rups
Vlinder
Museum
Verspreiding
Zeldzaamheid
Zeldzaam. Een soort met een zeer lokale verspreiding. Waarnemingen komen uit de noordelijke duinen, de Utrechtse Heuvelrug en het noorden van Limburg; daarbuiten komt de soort nauwelijks voor. RL: bedreigd.
België
Zeer zeldzaam in Vlaanderen. Verspreide vindplaatsen in het oosten van het land. Zeldzaam in Wallonië ten zuiden van Samber en Maas. De soort staat als Bedreigd op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Van het Iberisch Schiereiland via West- en Midden-Europa inclusief Engeland tot Wit-Rusland en de Baltische staten. In Scandinavië alleen Denemarken en de zuidpunt van Zweden; in het zuiden: van de westelijke eilanden van de Middellandse Zee en Italië tot de Balkan en de Zwarte Zee.