Eikenprocessierups

Thaumetopoea processionea

eikenprocessierups

Vliegtijd & gedrag

Begin juli-begin september in één generatie. Vooral de mannetjes komen op licht.

Verspreiding

Levenscyclus

Eikenprocessierups

Rups: mei-juni, soms vanaf half april en soms tot begin juli, afhankelijk van de temperatuur in het vroege voorjaar. De soort overwintert als ei. De poppen bevinden zich in nesten tegen de stam aan. Soms zitten deze nesten ook op dikkere zijtakken. De eipakketjes worden aan de uiteinde van de takken afgezet, voornamelijk bovenin de boomkroon. Het eipakket wordt afgedekt met de haren van het achterlijf van het vrouwtje. Een vrouwtje kan in totaal ongeveer 250-300 eitjes afzetten. De rupsen komen uit de eitjes wanneer de knoppen van de eiken op uitkomen staan. De gehele rupsenperiode leven de rupsen als groep bij elkaar, waar ze ook hun naar aan danken. De rups ondergaat vijf vervellingen voordat hij verpopt. In het eerste rupsenstadia heeft de rups al haren, maar dit zijn geen brandharen. Die komen pas vanaf het derde rupsenstadium en zijn slechts een paar milimeter groot.

Ei-afzet

Verspreiding

Van het Iberisch schiereiland via Zuid- en Midden-Europa oostwaarts tot Zuid-Rusland en Voor-Azië. Niet in noordwest-Europa en niet in Scandinavië, de zuidpunt van Zweden uitgezonderd. Ook niet op enige eilanden van de Middellandse Zee. Volgens Douma-Petridou (1990) van Finland en Scandinavië tot het Iberisch schiereiland en Italië en van Engeland tot de Zwarte Zee.

Benaming

  • Engelse naam Oak Procesionary
  • Duitse naam Eichen-Prozessionsspinner
  • Franse naam la Processionnaire du chêne
  • Oud Nederlandse naam processierups
    processierupsvlinder
  • Synoniemen Bombyx processionea
    Cnethocampa processionea

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Eikenprocessierups is een al lang bestaande naam en wordt al gebruikt door Ter Haar in 'Onze vlinders'. Bij Ter Haar is het nog processierups.De rupsen van deze soort lopen op de waardplant eik als in een processie achter elkaar aan. Meer over Nederlandse namen Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Thaumetopoea: een verschrijving van Thaumatopoea; thaumatopoios is als een wonder, naar het verwonderlijke processie-gedrag van de rupsen.processionea: processio is een opmars, een processie, naar het rupsengedrag.

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Herkenning

Voorvleugellengte: ♂ 14-16 mm, ♀ 16-17 mm. Op de bruinachtige geelgrijze voorvleugel bevinden zich enkele zwartachtige, naar binnen toe versmallende dwarslijnen en een kleine onduidelijke middenstip in de vorm van een komma. De vleugelwortel is altijd opvallend lichter gekleurd. De dwarslijnen en banden op de voorvleugel variëren sterk in kleur en intensiteit.

Habitat

De Vlinderstichting beschermt al 40 jaar vlinders en libellen. Wij vinden dat zij overal waar ze in de natuur thuis horen ook daadwerkelijk moeten voorkomen.

Bossen

Lanen

Tuinen

Planten

Eik

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden