Vliegtijd & gedrag
Eind maart-half mei in één generatie. De vlinders zijn actief vanaf de schemering; ze komen zowel op licht als op smeer en bezoeken wilgenkatjes.
- Ga direct naar
- Levenscyclus
- Herkenning
- Foto's
- Habitat & Waardplanten
Verspreiding in Nederland
Trends
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Levenscyclus
Eikenvoorjaarsuil
Rups: april-juni. Jonge rupsen leven gezamenlijk in een licht spinsel; later leven de rupsen verspreid. De soort overwintert als pop in een cocon in de grond.
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 15-17 mm. Deze uil is van de andere in het voorjaar vliegende Orthosia-soorten te onderscheiden door de rozeachtig witte kleur van de achtervleugel en de oranjebruine middenband die sterk versmalt naar de binnenrand toe. Kenmerkend voor de voorvleugel is de rozeachtig bruine of warme zandkleur, het korrelige uiterlijk, de rozeachtige franje en het ontbreken van harde lijnen en kleuren in de tekening. De niervlek is tamelijk smal. Het middenveld heeft meestal een diepere kleur dan de rest van de vleugel en wordt begrensd door fijn geschulpte, donkere centrale dwarslijnen die door een lichte afzetting extra duidelijk zichtbaar zijn. Er is weinig variatie; soms komen exemplaren voor met een wijnrood middenveld.
Kenmerken rups
Tot 35 mm; lichaam blauwachtig grijs tot bruin met fijne zwarte stipjes en streepjes; over de rug drie gele lengtestrepen, waarvan de middelste duidelijk breder is dan beide andere; over de spiracula een brede, gele lengteband, die zwartgespikkeld en witgezoomd is; kop lichtgrijs of bruin met donkere stippen.
Gelijkende soorten vlinder
Zie de kleine voorjaarsuil (O. cruda), de tweestreepvoorjaarsuil (O. cerasi) en de wintergouduil (Jodia croceago).
Foto's
Rups
Vlinder
Verspreiding
Zeldzaamheid
Vrij algemeen. Komt verspreid en lokaal voor op de zandgronden in het binnenland en in de duinen; elders af en toe een waarneming. RL: niet bedreigd.
België
Zeldzaam, maar wijdverbreid in het hele land. Iets algemener in de oostelijke helft van Vlaanderen en ten zuiden van Samber en Maas. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Het Iberisch schiereiland en via heel Europa tot Rusland. Naar het noorden tot Zuid-Scandinavië. In het zuiden het Middellandse Zeegebied, Klein-Azië en Noord-Iran.