Kwetsbaar (voorlopige rode lijst)

Erwtenuil

Ceramica pisi

Vliegtijd & gedrag

Half mei-eind augustus in twee generaties. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en bezoeken bloemen.

Erwtenuil

Verspreiding in Nederland

Erwtenuil

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Erwtenuil

Rups: juni-oktober. De rups, die zowel in een groene als in een bruine vorm voorkomt, foerageert vooral ´s nachts en rust overdag op de waardplant. De soort overwintert als pop in een cocon in de grond.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 16-20 mm. De voorvleugel van deze uil heeft een vrij spitse punt. Opvallend is de brede onregelmatige crèmekleurige golflijn die zich in de binnenrandhoek verbreedt tot een opvallende verdikking of vlek; aan de binnenzijde is de golflijn afgezet met donkere pijlvormige vlekken. De grondkleur is zeer variabel en loopt uiteen van licht roodachtig bruin tot donker purperachtig bruin. Sommige exemplaren zijn grijs gemarmerd, andere hebben een roze of bruinachtig gele tint. Donkere vlinders zijn vaak bestoven met purperachtig grijs.

Kenmerken rups

Tot 45 mm; lichaam varieert in kleur van groen tot roodachtig bruin of donker purperachtig bruin met twee brede, gele lengtebanden over de rug en een brede, gele lengteband over de spiracula; kop bruin of groenachtig bruin.

Gelijkende soorten vlinder

Bij de groente-uil (Lacanobia oleracea) loopt de golflijn rechter met in het midden een opvallende W.

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Komt vooral voor in de duinen en op de zandgronden in het binnenland; ook elders af en toe een waarneming. RL: kwetsbaar.

België

In Vlaanderen sterk achteruitgegaan en inmiddels zeer zeldzaam. Verspreide vindplaatsen in de Kempen en in West-Vlaanderen, vooral aan de Westkust. In Wallonië wijdverbreid ten zuiden van Samber en Maas. De soort staat als Bedreigd op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Een uitgebreid areaal. In Noord-Europa tot ver boven de poolcirkel en dat loopt door tot Oost-Azië. In het zuiden het Middellandse Zeegebied en dan naar het oosten tot Midden-Azië.

Habitat

Allerlei open gebieden, waaronder vooral heiden; ook bossen, moerasachtige plaatsen en tuinen.

Waardplant

Bossen

Heiden

Moerassen

Open landschappen algemeen

Tuinen

Planten

Diverse kruidachtige planten, struiken en bomen, waaronder struikhei, adelaarsvaren, berk, brem, braam, wilg, duindoorn en europese lork.

Waardplant

Adelaarsvaren

Benaming

  • Engelse naam Broom Moth
  • Duitse naam Erbseneule
  • Franse naam la Noctuelle des pois
    la Pisivore
  • Oud Nederlandse naam oogstuiltje
    peuluil
  • Synoniemen Melanchra pisi
    Mamestra pisi
    Hadena pisi
    Lacanobia pisi
    Polia pisi

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Bij de keuze van erwtenuil is de Latijnse soortnaam doorslaggevend geweest. Zie bij ’toelichting wetenschappelijke naam’. Ook de Franse en Duitse soortnaam volgen deze redenering. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
pisi: Pisum sativa is de erwt. Linnaeus geeft dit op als waardplant, maar het is zeker geen gewone voor deze polyfage soort.

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden