Vliegtijd & gedrag
Juli-augustus in één generatie. De vlinders komen op licht.
- Ga direct naar
- Levenscyclus
- Herkenning
- Foto's
- Habitat & Waardplanten
Verspreiding in Nederland
Trends
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Levenscyclus
Esdoorndwergspanner
Rups: april-half mei. De soort overwintert als ei op de waardplant. De verpopping vindt plaats in een cocon tussen de bloemen van de waardplant of in de strooisellaag.
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 8-10 mm. Lijkt qua grootte en tekening veel op de wilgendwergspanner (E. tenuiata); de voorvleugel is echter iets smaller en minder afgerond. De voorvleugel heeft een bruinachtig grijze grondkleur met vooral in het middenveld vaak iets okergeel; de tekening is goed ontwikkeld en vrij vlekkerig. De donkere middenstip is meestal goed zichtbaar, maar bij krachtig getekende exemplaren soms onduidelijk. De golflijn is vooral bij de binnenrandhoek duidelijk zichtbaar. In het zoomveld bevinden zich drie donkere vlekken: één in de vleugelpunt, één vlak daarnaast en één iets grotere in de binnenrandhoek. De zwarte onderbroken franjelijn langs de achterrand van de voor- en achtervleugel is altijd goed te zien, ook bij afgevlogen exemplaren.
Kenmerken rups
15-16 mm. Lijf lichtgroen met in het midden van de rug een rij roodachtig bruine of donkergroene ruitjestekens. Ook vage bleke groene lijntjes subdorsaal en in het stigmagebied.
Gelijkende soorten vlinder
De wilgendwergspanner (E. tenuiata) is meestal iets donkerder en heeft een meer afgeronde voorvleugel. De bosrankdwergspanner (E. haworthiata) is donkerder en bruiner, terwijl de eerste segmenten van het achterlijf aan de bovenkant en opzij een roodachtige of oranje tint hebben; heeft hoogstens een vage aanduiding van een middenstip. De hengeldwergspanner (E. plumbeolata) is lichter, meer egaal bruinachtig en heeft geen duidelijke middenstip en golflijn.De gewone dwergspanner (E. vulgata) is groter en bruiner en de dwarslijn die langs de middenstip loopt maakt een vrij scherpe knik bij de voorrand. Zie ook de paardenbloemspanner (Idaea seriata).
Gelijkende soorten rups
De rupsen van de Eupithecia-soorten lijken veel op elkaar. Bij determinatie kan de waardplant een handig hulpmiddel zijn.
Foto's
Vlinder
Verspreiding
Zeldzaamheid
Vrij algemeen. Een soort die sinds 1989 bekend is uit de duinstreek van Zuid-Holland. Sindsdien wordt de soort vaker waargenomen, eerst vooral in Zuid-Limburg, maar tegenwoordig komt de soort verspreid over het hele land voor. RL: gevoelig.
België
Zeer zeldzaam, maar in opmars. Recent waargenomen in alle Belgische provincies, behalve Waals-Brabant. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
De esdoorndwergspanner komt voor in Midden-Europa, Groot-Brittannië en Zuid-Scandinavië.
 1, Guust de Vries.webp "11340081 spaanse aak (Acer campestris) 1, Guust de Vries.JPG")
