Vliegtijd & gedrag
Begin augustus-half oktober één generatie. De vlinders komen zowel op licht als op smeer.
- Ga direct naar
- Levenscyclus
- Herkenning
- Foto's
- Habitat & Waardplanten
Verspreiding in Nederland
Trends
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Levenscyclus
Essengouduil
Rups: maart-juni. Jonge rupsen leven in de nog ongeopende knoppen van de waardplant; oudere rupsen verbergen zich overdag achter schors of aan de basis van de stam en klimmen vlak voor het donker omhoog om ´s nachts te foerageren op de bloemen van de waardplant. De rups maakt een cocon in de grond en verpopt zich daarin een aantal weken later. De eieren worden in kleine groepjes afgezet op een tak van de waardplant of in een schorsspleet en overwinteren.
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 15-18 mm. De enigszins geschulpte achterrand van de brede voorvleugel maakt een vrij rechte hoek met de voorrand en wijkt vanaf het midden sterk naar binnen. Over de oranjegele, soms rood- of purperachtige voorvleugel loopt een brede, geel met rozeachtig bruin gevlekte middenband die met gele of oranjebruine dwarsbanden is afgezet. In de middenband liggen soms grijsachtige vlekken. De niervlek maakt deel uit van de middenband en is soms vaag, de ringvlek is niet zichtbaar. De vleugelzoom is rozeachtig bruin. De tekening van deze uil is vrij constant, maar de intensiteit ervan kan aanzienlijk variëren. Soms komen exemplaren voor met een vrijwel ongetekende voorvleugel.
Kenmerken rups
Tot 30 mm; lichaam grijs met op de rug zwartachtig grijze spikkels; over het midden van de rug een rij witachtige vlekken met aan weerszijden een rij minder duidelijke lichte vlekjes; boven de lijn van de spiracula een golvende zwarte lengtestreep; kop zwart met grijsachtig bruine tekening.
Foto's
Ei-afzet
Rups
Vlinder
Museum
Verspreiding
Zeldzaamheid
Algemeen. Komt verspreid over het land voor; in Friesland, Drenthe en het oostelijk deel van Overijssel ontbreekt de soort nagenoeg.
België
Vrij zeldzaam in het hele land. Toegenomen in Vlaanderen. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Zuid- en Midden-Europa. Van het Iberisch schiereiland en Griekenland in het zuiden tot Midden-Schotland, Noord-Duitsland (Hanburg, Lüneburg, Hannover, Mecklenburg-Voorpommeren, Brandenburg), Polen Slowakije, Roemenië tot de Zwarte Zee (de Krim) in het noorden. Ook in Voor-Azië (Libanon, Israël, Syrië) en Toerkmenië. Meldingen uit Noordwest-Afrika betreffen de gelijkende A.algirica (Culot, 1917).
, Guust de Vries.webp "05650045 gewone es (Fraxinus excelsior), Guust de Vries.JPG")
