Gevoelig (voorlopige rode lijst)

Gallendwergspanner

Eupithecia analoga

Vliegtijd & gedrag

Begin mei-half juli in één generatie.

Gallendwergspanner

Verspreiding in Nederland

Gallendwergspanner

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Gallendwergspanner

Rups: juni-augustus. De rupsen leven in gallen op sparren; deze gallen worden veroorzaakt door bladluizen. De door rupsen bewoonde gallen zijn te herkennen aan de opening, waaruit uitwerpselen hangen. Ook de verpopping vindt plaats in de gal en de pop overwintert.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 9-13 mm. Lijkt sterk op de spardwergspanner (E. abietaria) met een eveneens duidelijke dikke middenstip. De flauw zichtbare golflijn is relatief stomp getand. De palpen zijn vrij lang.

Gelijkende soorten vlinder

De spardwergspanner (E. abietaria) is gemiddeld groter, helderder getekend en heeft een scherper getande golflijn. De palpen zijn korter.

Gelijkende soorten rups

De rupsen van de Eupithecia-soorten lijken veel op elkaar. Bij determinatie kan de waardplant een handig hulpmiddel zijn.

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. Een soort die vooral voorkwam in Gelderland, Utrecht en Limburg, maar waarvan maar enkele recente waarnemingen bekend zijn. RL: gevoelig.

België

Zeer zeldzaam. Gekend uit o.m. Namen en Luxemburg, maar recente waarnemingen ontbreken. De soort staat als Regionaal Uitgestorven op de Rode Lijst Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Niet op de Britse eilanden; in Scandinavië tot boven de poolcirkel. Van Noordwest-Europa tot de Oeral en Siberië; het zuiden van Midden-Europa tot de zuidrand van de Alpen.

Habitat

Vooral naaldbossen.

Waardplant

Naaldbossen

Planten

Spar.

Waardplant

Spar

Benaming

  • Duitse naam Fichtengallen-Blütenspanner
  • Franse naam la Petit eupithécie de sapin
  • Synoniemen Eupithecia bilunulata
    Eupithecia strobilata

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Alle soorten uit het Genus Eupithecia plus nog een aantal andere kleine spanners zijn samengebracht onder de groepsnaam dwergspanner.De rups van deze dwergspanner leeft in gallen die veroorzaakt worden door bladluizen op spar. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Eupithecia: eu is goed, goedig en pithex, pithekos is een dwerg. De vlinders hebben een aantrekkelijk uiterlijk en zijn klein. Haworth schrijft: mooie vlinders, als ze rusten zien ze er prachtig uit: de vleugels gespreid en vlak, elegant gedrukt tegen de ondergrond; eigenlijk helemaal ontworpen om ze in vlinderkasten te verzamelen.

Auteursnaam en jaartal
Djakonof, 1926

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden