Vliegtijd & gedrag
Eind juni-begin oktober in één generatie. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en bezoeken bloemen.
- Ga direct naar
- Levenscyclus
- Herkenning
- Foto's
- Habitat & Waardplanten
Verspreiding in Nederland
Trends
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Levenscyclus
Gele lis-boorder
Rups: maart-juli. De rups leeft in de stengel en de wortel van de waardplant. De verpopping vindt plaats in een losse cocon in de strooisellaag. De soort overwintert als ei.
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 14-17 mm. De voorrand en de achterrand van deze chocoladebruine of roodachtig bruine uil vormen een vrij rechte hoek en de vleugelpunt is scherp. Opvallend is de wit of crèmekleurig omrande niervlek, waarin een witachtig halvemaanvormig vlekje ligt. Sommige exemplaren zijn vrij effen getekend; van de tekening zijn vrijwel alleen de niervlek en een donkere golvende zone langs de achterrand zichtbaar. Ook komen exemplaren voor met een duidelijker afstekende tekening; vanuit de witachtige niervlek lopen één of twee witte aders het zoomveld in en er loopt vaak een witte ader richting de vleugelwortel. Bovendien hebben deze exemplaren een opvallende lichte band in het zoomveld, waarvan de binnenrand duidelijk recht is; de band contrasteert met de donkere zone langs de achterrand. Zowel de grootte als de kleur zijn variabel.
Kenmerken rups
Tot 32 mm; huid zacht en glad, enigszins glinsterend; lichaam donker grijsachtig bruin, soms met een groenachtige zweem, met over de rug drie iets lichtere lengtestrepen; stippen donkerbruin en opvallend; nekschild op segment één glimmend zwart; kop glimmend bruin.
Gelijkende soorten vlinder
De Amphipoea-soorten hebben een groot aantal fijne dwarslijnen op de voorvleugel. Zie ook de halmrupsvlinder (Mesapamea secalis), het weidehalmuiltje (M. secalella) en de wollegras-uil (Celaena haworthii).
Foto's
Vlinder
Verspreiding
Zeldzaamheid
Algemeen. Komt verspreid over het land voor. RL: kwetsbaar.
België
Vrij zeldzaam in Vlaanderen. Wijdverbreid in alle provincies en lokaal talrijk. In Wallonië zeer zeldzaam, met enkel recente waarnemingen uit Henegouwen. De soort staat als Kwetsbaar op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Europa: noordelijk tot Noord-Schotland, Midden-Scandinavië en Karelië. Naar het zuiden tot in de zuidelijke Alpendalen van Zuidoost-Frankrijk tot Slovenië, Joegoslavië, Bulgarije (een geïsoleerd voorkomen op Sardinië en een enkele vangst in Midden-Griekenland). Dwars door Noord- en Midden-Azië, zuidelijk tot de Kaukasus en verder tot Noord-China, Korea en Japan.
 1, Guust de Vries.webp "23230040 galigaan (Cladium mariscus) 1, Guust de Vries.JPG")
