Ernstig bedreigd (voorlopige rode lijst)

Gerande marmeruil

Polia hepatica

Vliegtijd & gedrag

Half mei-half juli in één generatie. De vlinders komen op smeer en soms op licht. Overdag worden ze soms rustend op berkenstammen aangetroffen.

Gerande marmeruil

Verspreiding in Nederland

Gerande marmeruil

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Gerande marmeruil

Rups: augustus-mei. De soort overwintert als jonge rups tussen lage vegetatie en verpopt zich in de grond.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 21-25 mm. Deze uil is te herkennen aan de sterk gemarmerde, glanzende grijsachtige voorvleugel; ook rood-, zilver- of blauwachtig bestoven exemplaren komen voor. De golflijn is aan de binnenzijde op drie plaatsen afgezet met zwart, wat vooral in de binnenrandhoek duidelijk zichtbaar is. Op het grijze borststuk bevinden zich roodachtige haarbosjes.

Gelijkende soorten vlinder

De marmeruil (P. nebulosa) mist de glans op de voorvleugel en heeft bij de binnenrandhoek een opvallende zwarte pijlvlek. Zie ook de bruine heide-uil (P. bombycina).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Zeldzaam. Komt zeer lokaal en verspreid voor op de zandgronden in het binnenland en in de duinen. RL: ernstig bedreigd.

België

Zeer zeldzaam in Vlaanderen. Slechts enkele recente vindplaatsen in de Limburgse Kempen. In Wallonië zeer zeldzaam in de Ardennen. De soort staat als Regionaal Uitgestorven op de Rode Lijst Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Midden- en Noord-Europa tot Midden-Scandinavië. Naar het oosten via de gematigde zone tot Oost-Azië (Amoergebied). In het zuiden Zuid-Frankrijk, Noord-Italië, de Balkan, de Zwarte Zee en verder tot Midden-Azië.

Habitat

Met struiken begroeide heiden, rivieroevers, moerasachtige gebieden en open bossen.

Waardplant

Bossen

Heiden

Moerassen

Rivieroevers

Planten

Diverse kruidachtige planten zoals walstro en zuring. Na de overwintering ook houtige planten en loofbomen, waaronder berk, wilg, kamperfoelie en bosbes.

Waardplant

Berk

Bosbes

Kamperfoelie

Walstro

Wilg

Zuring

Benaming

  • Engelse naam Silvery Arches
  • Duitse naam Birken-Blättereule
  • Franse naam la Noctuelle teinte
    la Noctuelle du bouleau
  • Synoniemen Luperina hepatica
    Polia tincta
    Mamestra tincta
    Hadena tincta
    Aplecta tincta
    Polia tricoma
    Polia trimaculosa

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
De marmeruilen hebben een gemarmerde tekening.Deze mooie uil heeft een kenmerkende achterrand op de voorvleugels. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Polia: polios is grijs, wijzend op de grondkleur van een aantal soorten binnen dit genus.

Auteursnaam en jaartal
(Clerck, 1759)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden