Bedreigd (voorlopige rode lijst)

Gestreepte tandvlinder

Drymonia dodonaea

Vliegtijd & gedrag

Begin mei-eind juli in één generatie. De vlinders worden overdag soms rustend op eikenstammen gevonden. De mannetjes komen op licht, de vrouwtjes zelden.

Gestreepte tandvlinder

Verspreiding in Nederland

Gestreepte tandvlinder

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Gestreepte tandvlinder

Rups: juni-september. De rupsen worden zelden gezien, ook niet bij het kloppen van takken, wat er op wijst dat de rupsen waarschijnlijk hoog in de boomkronen leven. De soort overwintert als pop in een cocon in de grond onder de waardplant.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 17-20 mm. Een overwegend grijsachtige tandvlinder die nogal variabel is van kleur. Door de vaak onduidelijke overgangen tussen de verschillende kleuren grijs is de voorvleugel weinig contrastrijk. De buitenste zone van de middenband en de zoom zijn vaak witachtig van kleur. Af en toe wordt een extra donkere vorm waargenomen. De achtervleugel is grijs met een witte dwarslijn.

Gelijkende soorten vlinder

De zuidelijke tandvlinder (D. velitaris) heeft een opvallend zandkleurig wortelveld. De witlijntandvlinder (D. querna) heeft een witte achtervleugel en vliegt meestal later. De maantandvlinder (D. ruficornis) heeft een duidelijke zwarte kommavlek in de lichte middenband en duidelijke zwarte dwarslijnen.

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt lokaal voor op de zandgronden in het binnenland. RL: bedreigd.

België

Zeer zeldzaam in Vlaanderen, sterk achteruitgegaan. Recent slechts op enkele Limburgse locaties gezien. In Wallonië vrij zeldzaam en wijdverbreid. De soort staat als Ernstig Bedreigd op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Van het Iberisch schiereiland via West- en Midden-Europa, inclusief de Britse eilanden, via de gematigde zone tot Rusland (Wolgagebied). In het zuiden via het Middellandse Zeegebied inclusief Italië en de Balkan tot de Zwarte Zee en de Kaukasus. In het noorden tot Zuid-Scandinavië.

Habitat

Bossen met voldoende oude eiken.

Waardplant

Bossen

Planten

Diverse loofbomen, met een voorkeur voor eik.

Waardplant

Eik

Benaming

  • Engelse naam Marbled Brown
  • Duitse naam Ungeflecker Zahnspinner
  • Franse naam la Triple tache
  • Synoniemen Notodonta dodonaea
    Drymonia dodonea
    Drymonia trimacula
    Notodonta trimacula

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
De gestreepte tandvlinder heeft witte en donkere strepen in de tekening.Tandvlinders hebben aan de voorvleugel een uitstulping die in rust als een tand boven de vlinder uitsteekt. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Drymonia: drumos is eiken hakhout, dit genus komt veelvuldig voor in eikebossen.dodonaea: Dodona is een stad van Epirus, in het noordwesten van Griekenland waar een oud orakel was gevestigd. De antwoorden van dit orakel werden gegeven door de wind die blies door een groeve met heilige eiken en die werden versterkt door ketels, aangebracht in de takken. Aldus werd dodoneus allengs tot: behorend bij de eik.

Auteursnaam en jaartal
(Denis & Schiffermüller, 1775)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden