Kwetsbaar (voorlopige rode lijst)

Geveerde spikkelspanner

Peribatodes secundaria

Vliegtijd & gedrag

Half juni-half augustus in één generatie. De vlinders worden overdag soms opgejaagd vanuit naaldbomen en komen op licht.

Geveerde spikkelspanner

Verspreiding in Nederland

Geveerde spikkelspanner

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Geveerde spikkelspanner

Rups: augustus-juni. De soort overwintert als jonge rups op de waardplant en verpopt zich in een cocon op de waardplant.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 17-20 mm. Lijkt sterk op de taxusspikkelspanner (P. rhomboidaria), maar is gemiddeld iets kleiner. De vleugels zijn in de meeste gevallen vrij zwaar gevlekt met donkere schubben, ook aan de onderzijde; af en toe komen zeer donkere exemplaren voor. De buitenste dwarslijn op de voorvleugel is bij de binnenrand van de vleugel sterk gekromd en bij de voorrand nauwelijks geknikt. De buitenste dwarslijn aan de onderzijde van de achtervleugel is in het midden niet gehoekt. Het mannetje heeft breed geveerde antennen en de kleine veertjes eindigen vrij abrupt 1 mm voor het uiteinde.

Gelijkende soorten vlinder

Bij de minder bonte taxusspikkelspanner (P. rhomboidaria) is de buitenste dwarslijn bij de voorrand sterk geknikt en bij de binnenrand vrij recht. Bovendien heeft de taxusspikkelspanner aan de onderzijde van de voorvleugel een opvallende bleke vlek in de vleugelpunt.

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Een soort op zandgronden waar voldoende sparren groeien. Komt ook voor in de duinen maar is daar minder algemeen; op kleigronden zeldzaam of ontbrekend. RL: kwetsbaar.

België

In Vlaanderen vrij algemeen en wijdverbreid in de oostelijke helft, minder algemeen in de westelijke. In Wallonië vrij algemeen en wijdverbreid. De soort staat als Kwetsbaar op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Minder verbreid dan rhomboidaria. Van Spanje via Midden-Europa tot de Oekraïne; in het zuiden Italië, de Balkanlanden en Klein-Azië en in het noorden tot Midden-Scandinavië.

Habitat

Vooral naaldbossen; ook kwekerijen met uitheemse naaldbomen.

Waardplant

Naaldbossen

Planten

Spar, den en jeneverbes.

Waardplant

Den

Jeneverbes

Spar

Zilverspar

Benaming

  • Engelse naam Feathered Beauty
  • Duitse naam Nadelholz-Rindenspanner
  • Franse naam la Boarmie des résineux
  • Synoniemen Boarmia secundaria
    Peribatodes occidentalis

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
De spikkelspanners hebben een grijze tot grijsbruine grondkleur met veel golvende dwarslijnen en veelal besprenkeld met donkerder spikkels.Geveerde verwijst naar de prachtige geveerde antennes van het mannetje. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Peribatodes: peri is rond, rondom en batodes is overwoekerd met doorns, wellicht wordt de habitat bedoeld.secundaria: secundus is de volgende; de volgende soort die beschreven moest worden. Mogelijk is de naam een eerbewijs aan Caius Plinius Secundus (23 – 79 n.C.), de schrijver van Maturalis Historia.

Auteursnaam en jaartal
(Denis & Schiffermüller, 1775)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden