Gewone worteluil

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 15-19 mm. Een zeer variabele soort die te herkennen is aan de donkere kraag met dikke zwarte band in de vorm van een vlakke V; zelfs bij zeer donkere exemplaren is deze goed zichtbaar. De uilvlekken vallen goed op en de smalle langgerekte tapvlek is altijd donker gevuld; de niervlek is vrijwel altijd donkerder dan de ringvlek. De middelste dwarslijnen en de golflijn zijn doorgaans goed te zien. De grondkleur varieert van lichtbruin of grijsachtig bruin tot donkerbruin of bijna zwart. Het mannetje heeft ongeveerde antennen, is meestal vrij licht van kleur en heeft een witachtige achtervleugel; het vrouwtje is donkerder en heeft een grijze achtervleugel. Soms komen exemplaren voor waarbij de niervlek en de ringvlek met elkaar verbonden zijn; ook kunnen deze vlekken onduidelijk of vervormd zijn.

Kenmerken rups

Tot 38 mm; lichaam roodachtig bruin, onderzijde grijsachtig wit; over de rug drie donkerroodachtige lengtestrepen en soms een rij donkere, wigvormige vlekken; lichaamsharen op donkerbruine vlekjes ingeplant; kop geelachtig bruin met donkerbruine tekening.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de gewone velduil (A. segetum) en de geoogde worteluil (A. clavis).

Gelijkende soorten rups

Zwartvlakworteluil (Euxoa obelisca), graanworteluil (Euxoa tritici), rookkleurige worteluil (Euxoa nigricans), variabele worteluil (Euxoa cursoria), witvlekworteluil (Euxoa lidia), grijze worteluil (Agrotis cinerea), bonte worteluil (Agrotis vestigialis), puta-uil (Agrotis puta), gewone velduil (Agrotis segetum), grote worteluil (Agrotis ipsilon), geoogde worteluil (Agrotis clavis) en duinworteluil (Agrotis ripae). Let op: de rupsen van de Euxoa- en de Agrotis-soorten zijn erg moeilijk uit elkaar te houden.N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding

Zeldzaamheid

Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.

België

Zeer algemeen in het hele land. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Alle Europese landen en tot in Oost-Azië. In het noorden tot de poolcirkel, naar het zuiden en oosten tot het Middellandse Zeegebied en Voor-Azië.