Verdwenen (voorlopige rode lijst)

Heide-schaaruil

Papestra biren

Vliegtijd & gedrag

Begin mei-eind juni in één generatie. De vlinders komen op licht en bezoeken bloemen. Overdag kunnen ze rustend op boomstammen of stenen worden aangetroffen; een enkele keer zijn ze ook overdag actief.

Heide-schaaruil

Verspreiding in Nederland

Heide-schaaruil

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Heide-schaaruil

Rups: juni-september. De rups foerageert vooral ´s nachts. De soort overwintert als pop in een stevige cocon in de grond.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 15-18 mm. De voorvleugel is vrij smal en heeft een asgrijze marmering op een licht- tot donkergrijze ondergrond. Kenmerkend zijn de grote witachtige niervlek en ringvlek en de zwarte pijlvlekken in de golflijn. De tapvlek is licht gekleurd en vrij rond.

Gelijkende soorten vlinder

Bij de gevlekte pijluil (Pachetra sagittigera) is de tapvlek donker gekleurd en meer langgerekt.

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. Van deze soort zijn slechts enkele waarnemingen bekend. De laatste waarneming dateert uit 2000 in Gelderland.

België

Zeer zeldzaam. Beperkt tot de veengebieden van de Hoge Ardennen in Luik en Luxemburg. Lokaal algemeen.

Mondiaal

Noord-Spanje (de Pyreneeën) en via heel Europa tot Oost-Azië (Japan). In het noorden tot de poolcirkel, in het oosten tot Noord-Amerika. In het zuiden het noordelijke Middellandse Zeegebied, de Zwarte Zee, het Midden-aziatische gebergte en nog verder zuidelijk tot Kasmier.

Habitat

Vooral natte heiden.

Waardplant

Natte heiden

Planten

Diverse kruidachtige planten, struiken en loofbomen, waaronder wilg, struikhei, bosbes, monnikskap, gentiaan, moerasspirea en wilde gagel.

Waardplant

Bosbes

Gagel

Gentiaan

Moerasspirea

Monnikskap

Struikhei

Wilg

Benaming

  • Engelse naam Glaucous Shears
  • Duitse naam Moorwald-Blättereule
  • Franse naam la Noctuelle glauque
  • Synoniemen Papestra glauca
    Mamestra glauca
    Lacanobia glauca

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Dit is een soort van natte heidegebieden.De ronde en de niervlek zijn min of meer gespleten hetgeen aan een schaartje zou doen denken.Ook in de Engelse soortnaam is de schaar opgenomen. Zie ook ’toelichting wetenschappelijke naam’. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Papestra: papestra heeft een afleiding die analoog is met die van Mamestra. Spuler veronderstelde foutief dat mamestra kwam van het Griekse woord voor mama en Sukharreva was het met hem eens en redeneerde dat papestra dan kwam van het Griekse woord voor papa.biren: bi- is twee en renes is de nier. Zowel de ronde als de niervlek hebben de vorm van een nier.

Auteursnaam en jaartal
(Goeze, 1781)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden