Heidedwergspanner

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 9-13 mm. Hoewel deze dwergspanner erg variabel is, is de vlinder vaak goed te herkennen aan de zwarte en witte stipjes op de aders van de muisgrijze voorvleugel. Bont getekende vlinders zijn duidelijk zwart-wit bestoven en hebben een opvallende witte vlek in de binnenrandhoek en een lichte golflijn. De middenstip is klein en kort, soms zelfs rond. De voorrand van de voorvleugel is tamelijk recht en de vleugelpunten zijn enigszins spits. Over het achterlijf loopt vaak een centrale, bleke lijn.

Kenmerken rups

22-24 mm. Grondkleur is variabel, tinten groen, geel, bruin of roze, vaak met stevige donkerder v's en streepjes op rug en flanken.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de streepjesdwergspanner (E. intricata) en de guldenroededwergspanner (E. virgaureata).

Gelijkende soorten rups

Zwartvlekdwergspanner (Eupithecia centaureata), egale dwergspanner (Eupithecia absinthiata), schermbloemdwergspanner (Eupithecia tripunctaria), smalvleugeldwergspanner (Eupithecia nanata), jeneverbesdwergspanner (Eupithecia pusillata), v-dwergspanner (Chloroclystis v-ata), zwartkamdwergspanner (Gymnoscelis rufifasciata), guldenroededwergspanner (Eupithecia virgaureata), voorjaarsdwergspanner (Eupithecia abbreviata), eikendwergspanner (Eupithecia dodoneata), vingerhoedskruiddwergspanner (Eupithecia pulchellata) en beverneldwergspanner (Eupithecia pimpinellata). N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding

Zeldzaamheid

Zeldzaam. Komt lokaal voor op de zandgronden in het binnenland en in de duinen; op sommige vliegplaatsen talrijk. RL: bedreigd.

België

Zeldzaam en lokaal in de Kempen, verdwenen in de kuststreek. In Wallonië wijdverbreid, maar lokaal in Luik, Luxemburg en Namen. De soort staat als Ernstig Bedreigd op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

West- en Midden-Europa en via Rusland tot ver in Azië (Tibet, Siberië); in het noorden tot boven de poolcirkel (in Finland boven de 70e breedtegraad!) en op IJsland, in het zuiden tot de Middellandse Zee. Ook in Noord-Amerika.