Bedreigd (voorlopige rode lijst)

Helmgrasuil

Mythimna litoralis

Vliegtijd & gedrag

Eind mei-eind augustus in één generatie; heel soms een tweede generatie in september-oktober. De vlinders komen op licht, smeer en bloeiende grassen.

Helmgrasuil

Verspreiding in Nederland

Helmgrasuil

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Helmgrasuil

Rups: augustus-mei. De soort overwintert als jonge rups. De rups foerageert ´s nachts en verbergt zich overdag in de grond, waar ook de verpopping plaatsvindt.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 15-18 mm. Kenmerkend is de opvallende witte hoofdader met de witte vertakkingen, die vanaf de vleugelwortel tot aan de achterrand zichtbaar is. De grondkleur van de voorvleugel is strokleurig tot geelachtig bruin; langs de voorrand echter lichter en rond de witte aders juist donkerder gekleurd. De achtervleugel is glanzend wit.

Gelijkende soorten rups

Eenstreepgrasuil (Mythimna conigera), gekraagde grasuil (Mythimna ferrago), witstipgrasuil (Mythimna albipuncta), grijze grasuil (Mythimna pudorina), witte-l-uil (Mythimna l-album), zesstreepuil (Xestia sexstrigata) en vierkantvlekuil (Xestia xanthographa). N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Een soort die vrijwel uitsluitend voorkomt in de duinen van het vasteland en op de Waddeneilanden. RL: bedreigd.

België

Zeldzaam aan de kust, maar daar lokaal talrijk; ontbreekt in de rest van het land. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Bijna in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Een uitgesproken zoutminnende kustsoort die beperkt is tot Noordwest-Afrika en West-Europa. Verbreid in de duinen en achterliggende graslanden vanaf Marokko via Portugal, Spanje, Frankrijk, België, Nederland, Duitsland, Denemarken tot aan de Baltische staten in de Oostzee. Ook in Zuid-Zweden, de oost-, zuid- en westkust van Engeland en Zuid-Ierland. Langs de Middellandse Zee aan de voet van de Pyreneeën en in de Ebro-delta.

Habitat

Duinen.

Waardplant

Duinen

Planten

Helm en andere grassen.

Waardplant

Helm

Benaming

  • Engelse naam Shore Wainscot
  • Duitse naam Zickzack-Zahnspinner
  • Oud Nederlandse naam grote stranduil
  • Synoniemen Aletia litoralis
    Leucania litoralis
    Mythimna littoralis
    Leucania littoralis

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Alle grasuilen hebben een relatie met grassen.De rupsen van deze soort zijn gespecialiseerd op helmgras. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Mythimna: mithimna is een stad op het eiland Lesbos. Deze uitleg komt van Treitschke die ‘Die Schmetterlinge von Europa’ afmaakte na de dood van Ochsenheimer. Sodoffsky (1837) verbeterde de spelling naar Mithimna.litoralis: litoralis betekent behorende bij de zeekust, hetgeen de habitat is van deze soort.

Auteursnaam en jaartal
(Curtis, 1827)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden