Vliegtijd & gedrag
Eind april-half augustus in één generatie. De vlinders vliegen vanaf de schemering en komen op licht; soms worden ze aan het eind van de middag vliegend waargenomen.
- Ga direct naar
- Levenscyclus
- Herkenning
- Foto's
- Habitat & Waardplanten
Verspreiding in Nederland
Trends
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Levenscyclus
Hengeldwergspanner
Rups: eind juni-september. De rups leeft in bloemen en onrijpe vruchten. De soort overwintert als pop in de strooisellaag (soms twee jaren).
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 9-10 mm. Lijkt veel op de bosrankdwergspanner (E. haworthiata) maar mist de roodachtige band op het achterlijf; de voorrand van de voorvleugel is iets rechter en de vleugelpunt iets spitser. De voorvleugel is bleekgrijs met fijne, zwak geaccentueerde dwarslijnen.
Kenmerken rups
16-18 mm. Lijf groenachtig geel met een duidelijke golvende ruglijn en met smallere subdorsale lijnen die meestal een flets purperen kleur hebben.
Gelijkende soorten vlinder
De valeriaandwergspanner (E. valerianata) heeft een duidelijke, zigzaggende witte golflijn die bij de binnenrandhoek verbreedt tot een witte vlek. Zie ook de esdoorndwergspanner (E. inturbata) en de bosrankdwergspanner (E. haworthiata).
Gelijkende soorten rups
De rupsen van de Eupithecia-soorten lijken veel op elkaar. Bij determinatie kan de waardplant een handig hulpmiddel zijn.
Foto's
Rups
Vlinder
Verspreiding
Zeldzaamheid
Zeldzaam. Komt verspreid over het land voor. RL: ernstig bedreigd.
België
Zeer zeldzaam, maar wellicht over het hoofd gezien. Slechts enkele gekende vindplaatsen in de Antwerpse en Limburgse Kempen (Nijlen en Opglabbeek) en aan de Westkust. Vroeger bekend uit alle Waalse provincies maar enkel in Luxemburg recent nog gezien. De soort staat als Bedreigd op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Van de Britse eilanden en Frankrijk in het westen tot Rusland, Siberië en het Amoergebied in het oosten; in het noorden in Scandinavië tot Lapland, Finmark en op IJsland; in het zuiden: Spanje, Zuid-Frankrijk, Italië, de Balkan, Klein-Azië en Armenië.