Hennepnetelspanner

Perizoma alchemillata

Vliegtijd & gedrag

Half mei-eind augustus in één generatie, in gunstige jaren een partiële tweede generatie van eind september-begin oktober. De vlinders vliegen vanaf de schemering en komen goed op licht. Overdag kunnen ze opgejaagd worden uit de omgeving van de waardplant.

Hennepnetelspanner

Verspreiding in Nederland

Hennepnetelspanner

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Hennepnetelspanner

Rups: juli-oktober. De rups leeft tussen samengesponnen kelkbladen van de waardplant. De soort overwintert als pop in de grond.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 9-11 mm. Lijkt op de koekoeksbloemspanner (P. affinitata), maar is kleiner. Op de grijsachtig donkerbruine voorvleugel bevindt zich een smalle witachtige dwarsband met halverwege de binnenrand een dubbele inkeping. Dichter naar de vleugelwortel ligt nog een lichte, vaak nauwelijks zichtbare, dwarsband. Over de achtervleugel loopt een vage middenband.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de koekoeksbloemspanner (P. affinitata).

Gelijkende soorten rups

De rupsen van de Perizoma-soorten lijken op elkaar. De waardplant kan behulpzaam zijn bij de determinatie.N.B.: vergelijk ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen en het habitat.

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.

België

Algemeen in het hele land. Lokaal soms talrijk. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Naar het oosten tot West-Siberië en via de Kaukasus tot Klein-Azië en heel Europa tot het Iberisch Schiereiland. In het Middellandse Zeegebied Italië, Griekenland en de meeste eilanden; in het noorden tot IJsland en Noord-Amerika.

Habitat

Open bossen, brede bospaden, struwelen, landwegen, ruige graslanden, verwaarloosde stukken grond en tuinen in het buitengebied.

Waardplant

Bospaden

Bossen

Ruige graslanden

Stedelijke omgeving

Struwelen

Tuinen

Planten

Gewone hennepnetel; soms bosandoorn en andere planten.

Waardplant

Hennepnetel

Benaming

  • Engelse naam Small Rivulet
  • Duitse naam Hohlzahn-Kapselspanner
  • Franse naam la Mélanippe coupée
  • Synoniemen Larentia alchemillata
    Cidaria alchemillata
    Melanippe alchemillata
    Melanippe rivulata

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Gewone hennepnetel is de voornaamste waardplant van deze spannersoort. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Perizoma: perizoma is een gordel, peri is rond en soma is het lichaam. Vanwege de gelijkenis met een gordel of met gordels die de lijnen op de vleugels vormen als deze opgevouwen zijn.alchemillata: Alchemilla is het plantengeslacht vrouwenmantel, hetgeen niet de correcte waardplant is.

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden