Hermelijnvlinder

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 29-38 mm. Een grote behaarde grijsachtig witte tandvlinder met een aantal zwarte stippen op het borststuk en in het wortelveld van de voorvleugel. Langs de achterrand ligt een brede baan met meerdere onduidelijke, diep getande grijze dwarslijnen. Opvallend zijn de geelachtige aders in de voorvleugel. Het vrouwtje is over het algemeen groter dan het mannetje en heeft bovendien een grijze in plaats van een witachtige achtervleugel. Bij verstoring houden de vlinders zich dood.

Kenmerken rups

Tot 65 mm; zeer dik, versmald naar het achtereind, dat in twee lange staarten uitloopt; lichaam helder groen met een wit gezoomde, purperachtig zwarte, zadelvormige band over de rug, sterk versmald bij segment drie, dat een klein puntig bultje draagt; kop bruin met zwarte tekening. De jonge rupsen zijn zwartachtig bruin en hebben een paar opvallende oorachtige uitwassen achter de kop.

Gelijkende soorten vlinder

De witte hermelijnvlinder (C. erminea) is witter, mist de gele aders en heeft een opvallend zwart achterlijf. Tegen de voorrand nabij de vleugelwortel bevindt zich een zwart omrande, halve cirkel. De tekening van de gestippelde houtvlinder (Zeuzera pyrina) bevat uitsluitend stippels en geen dwarslijnen.

Gelijkende soorten rups

Witte hermelijnvlinder (Cerura erminea), berkenhermelijnvlinder (Furcula bicuspis), kleine hermelijnvlinder (Furcula furcula) en wilgenhermelijnvlinder (Furcula bifida). N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Wordt vooral waargenomen in de kustprovincies; komt elders in het land verspreid voor. RL: kwetsbaar.

België

In Vlaanderen zeldzaam en sterk achteruitgegaan. Recent beperkt tot de westelijke helft van Vlaanderen. In Wallonië wijdverbreid in alle provincies, maar ook zeldzaam (geworden). De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Van Zuid-Frankrijk (Pyreneeën) via heel Europa, inclusief de Britse eilanden oostwaarts tot voorbij Siberië (Baikelmeer). In het zuiden via het noorden van het hele Middellandse Zeegebied tot inTurkije en de Kaukasus. In het noorden via Scandinavië tot voorbij de poolcirkel.