Hoekbanddennenspanner

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 13-16 mm. De voorvleugel is zandkleurig, grijsbruin of donker roodachtig bruin. Een belangrijk kenmerk is de scherpe en diepe inkeping aan de binnenzijde van de middenband, waardoor deze band in het midden vrij smal lijkt. Er is weinig variatie. Het vrouwtje is over het algemeen iets groter dan het mannetje.

Kenmerken rups

Tot 24 mm; lichaam groen met smalle, witte of geelachtige banden tussen de segmenten; over de rug een donkergroene middenstreep met aan weerszijden een geelachtige of groenachtig witte lengtestreep; onder de spiracula een witte lengtestreep; aan weerszijden van segment een tot drie een grote roodachtig bruine vlek; poten van de thorax roodachtig bruin; kop roodachtig met bruine tekening.

Gelijkende soorten vlinder

De naaldboomspanner (T. obeliscata) en de schijn-sparspanner (T. britannica) hebben in de binnenzijde van de middenband geen diepe inkeping, maar slechts een kleine stompe hoek naar binnen. Zie ook de sparspanner (T. variata).Bekijk de gedetailleerde verschillen met illustraties tussen T. obeliscata en P. firmata.

Gelijkende soorten rups

Sparspanner (Thera variata), schijn-sparspanner (Thera britannica), naaldboomspanner (Thera obeliscata), jeneverbesspanner (Thera juniperata), streepjesdwergspanner (Eupithecia intricata), lariksdwergspanner (Eupithecia lariciata), dennenspanner (Bupalus piniaria), dennenbandspanner (Pungeleria capreolaria), lariksspanner (Macaria signaria) en gerimpelde spanner (Macaria liturata). N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Komt verspreid over het land lokaal voor; op sommige vliegplaatsen algemeen. RL: kwetsbaar.

België

In Vlaanderen zeldzaam en vooral waargenomen ten oosten van de lijn Antwerpen-Brussel. Lokaal vrij algemeen in de Kempen. In Wallonië wijdverbreid ten zuiden van Samber en Maas. De soort staat als Kwetsbaar op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Van het Iberisch Schiereiland, West- en Midden-Europa inclusief de Britse eilanden oostwaarts tot Rusland; in het noorden tot Midden-Scandinavië, in het zuiden: Italië, de Balkanlanden, Klein-Azië tot in de Kaukasus. De van de Pyreneeën bekende en ook in Marokko voorkomende ssp ulicata (Rambus, 1834) wordt tegenwoordig als 'bona species' aangeduid (Mazel 1998).