Gevoelig (voorlopige rode lijst)

Hulstblad

Phyllodesma ilicifolia

Vliegtijd & gedrag

Half april-half mei in één generatie. De vlinders komen op licht; ze worden overdag soms ook rustend op de waardplant gevonden.

Hulstblad

Verspreiding in Nederland

Hulstblad

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Hulstblad

Rups: juni-augustus. De soort overwintert als pop in een cocon dicht bij de grond.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 18-20 mm. Lijkt zeer veel op het espenblad (P. tremulifolia). Ook hier zijn het wortelveld en het middenveld, plus de binnenste zone van het zoomveld oranjebruin. Daarbuiten bevindt zich echter een tamelijk scherp ervan afgescheiden lichte bruinachtige grijze tot witachtige vleugelzoom. Ook op de bovenkant van het borststuk bevindt zich doorgaans veel grijs. Opvallend is het tussen de kleine langwerpige middenvlek en de binnenste dwarslijn gelegen kleine rechthoekige lichte grijsachtige veld. De franje is duidelijk wit met donkerbruin geblokt. Het voorvleugeluiteinde heeft een scherp iets naar buiten wijkend puntje, maar dit kan ook ontbreken. Op het in rusthouding onzichtbare deel van de achtervleugel bevindt zich een vrij prominent aanwezig witachtig veld dat zich vanaf de binnenrand langs de buitenzijde van de middelste dwarslijn tot vrij ver in het vleugelveld uitstrekt. Op de overgang van de gekartelde achterrand naar de effen binnenrand bevindt zich op de binnenrandhoek een duidelijk kartelpuntje. De variatie bestaat voornamelijk uit de wisselende hoeveelheid grijs.

Kenmerken rups

Tot 60 mm; lichaam roodachtig bruin tot geelachtig, overdekt met bleek roodachtig bruine haren; tussen de segmenten loopt een rij transversale, blauwachtig grijze en zwarte banden, die soms tot een dubbele rij van vierkante vlekken is gebroken; langs de spiracula een rij van blauwachtig grijze vlekken; kop donkergrijs.

Gelijkende soorten vlinder

Het espenblad (P. tremulifolia) is egaler van kleur, heeft een afgeronde voorvleugelpunt en de franje is slechts onduidelijk geblokt.Bekijk de gedetailleerde verschillen tussen de twee Phyllosdesma-soorten.

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. Slechts enkele waarnemingen bekend uit het oosten en zuiden van het land; de meest recente waarnemingen komen uit Noord-Brabant. RL: gevoelig.

België

Zeer zeldzaam. Slechts enkele recente vindplaatsen in de Antwerpse Kempen en de Hoge Venen. De soort staat als Ernstig Bedreigd op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Van het noorden van het Iberisch schiereiland oostwaarts via de gematigde zone tot Siberië. De noordelijke areaalgrens loopt over Scandinavië en Noord-Rusland. De zuidgrens van Catalonië via Noord-Italië en de Balkan tot de noordelijke Kaukasus. Ook op de Britse eilanden.

Habitat

Natte heiden en open bossen.

Waardplant

Bossen

Natte heiden

Planten

Wilg en andere loofbomen; soms ook bosbes.

Waardplant

Bosbes

Wilg

Benaming

  • Engelse naam Small Lappet
  • Duitse naam Weidenglucke
  • Oud Nederlandse naam berkenblad
  • Synoniemen Epicnaptera ilicifolia
    Bombyx ilicifolia
    Lasiocampa ilicifolia
    Lasiocampa betulifolia
    Phyllodesma ilicifolium

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Linnaeus vond van deze soort dat de vlinder in rust gelijkenis vertoonde met een hulstblad. Wie zijn wij om het daarmee oneens te zijn? Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Phyllodesma: phullon is een blad en demos is een keten, een boei. Zoals een vlinder vast op een blad zit.ilicifolia: Ilex is hulst en folium is blad. Linnaeus had het hier niet over een waardplant maar over de gelijkenis met hulstblad als de vlinder in rust is.

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden