Jota-uil

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 17-21 mm. Deze uil heeft dezelfde vorm en rusthouding als de verwante soorten. De grondkleur van de voorvleugel is vrij gelijkmatig roodachtig bruin, licht gemarmerd met roze of met rozeachtig bruin. Het gedeelte van het middenveld dat langs de voorrand ligt, is duidelijk lichter van kleur dan het scherp afgezette donkere deel langs de binnenrand. De bruinachtige niervlek is vaag of zelfs afwezig en heeft nauwelijks of geen omlijning. De lichte Y-vormige vlek in het midden van de voorvleugel is meestal gebroken, maar net als bij de donkere jota-uil (A. pulchrina) variabel van vorm.

Kenmerken rups

Tot 38 mm; een 'semi-spanrups' met slechts drie paar buikpoten; lichaam helder groen met sporen van vier onduidelijke, lichte lengtestrepen over de rug; boven de spiracula een fijne, gele lengtestreep; kop groen met aan weerszijden een krachtige zwarte streep.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de gamma-uil (A. gamma) en de donkere jota-uil (A. pulchrina).Bekijk de gedetailleerde verschillen met illustraties tussen Autographa jota en A. pulchrina.

Gelijkende soorten rups

Turkse uil (Chrysodeixis chalcites), koperuil (Diachrysia chrysitis), gelduil (Polychrysia moneta), goudvenstertje (Plusia festucae), moerasgoudvenstertje (Plusia putnami), gamma-uil (Autographa gamma), donkere jota-uil (Autographa pulchrina) en zilvervenster (Autographa bractea). N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Komt verspreid over het land voor; vooral in de duinen en de drie noordoostelijke provincies. RL: bedreigd.

België

In Vlaanderen zeldzaam, maar wijdverbreid ten oosten van de lijn Antwerpen-Brussel; erg lokaal voorkomend in Oost- en West-Vlaanderen. In Wallonië wijdverbreid ten zuiden van Samber en Maas; lokaal algemeen. De soort staat als Bedreigd op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

In Europa vooral in Midden en Noord. Naar het noorden tot de Orkney-eilanden, West-Noorwegen, Midden-Zweden, Zuid-Finland en Estland. Naar het zuiden (hier vooral in de bergen) tot Noord-Spanje, Midden-Italië en Griekenland, volgens Sammut (1984) ook op Malta. In Azië: Turkije, Armenië, de Kaukasus, Iran en via Midden-Azië en Siberië tot de Grote Oceaan (echter niet in Japan).