Katoendaguil

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 16-19 mm. De voorvleugel van deze variabele uil loopt uiteen van zandkleurig tot paarsachtig bruin. Sommige exemplaren hebben een nauwelijks zichtbare tekening, maar bij sommige lichte vormen is de tekening juist vrij duidelijk. Tussen de buitenste dwarslijn en de golflijn bevindt zich doorgaans een donkerdere band en de dwarslijnen zijn, indien aanwezig, geschulpt. De achtervleugel heeft een brede zwarte zoom.

Kenmerken rups

Tot 40 mm; ruwe huid met zeer kleine doorntjes, die met een loep zichtbaar zijn; lichaam verieert in kleur van groen tot bruin, variabel getekend met onregelmatige, geelachtig witte lengtestrepen; gewoonlijk met een donkere lengteband boven de lijn van de spiracula; onder die lijn is het lichaam gewoonlijk lichter of fijn wit gespikkeld; op de rugzijde van segment elf een klein bultje; kop licht okerkleurig met donkergroene of bruine tekening.

Gelijkende soorten vlinder

De vlekdaguil (Heliothis peltigera) heeft langs de voorrand een duidelijke donkere vlek, die één geheel lijkt te vormen met de niervlek en in de binnenrandhoek bevindt zich een duidelijke zwarte stip; de vleugels zijn vrijwel effen van kleur zonder lijnentekening. De bleke daguil (Heliothis nubigera) heeft, op ongeveer eenderde afstand vanaf de voorrand, een opvallende knik in de golflijn, waardoor aan de buitenzijde van de donkere band in het zoomveld een opvallende uitsparing zichtbaar is.

Gelijkende soorten rups

Oranje o-vlinder (Pyrrhia umbra),lichte daguil (Heliothis viriplaca), heidedaguil (Heliothis maritima) en vlekdaguil (Heliothis peltigera). N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Een trekvlinder die af en toe verspreid over het land wordt waargenomen.

België

Zeer zeldzaam. Een trekvlinder die niet jaarlijks wordt waargenomen; in sommige jaren vrij algemeen. De soort is als trekvlinder geclasssicifeerd en daarmee niet opgenomen op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Tropen en subtropen van Afrika, de zuidelijke delen van Azië, Australië en Nieuw Zeeland inclusief de meeste eilanden. Schadelijk op talrijke plantengewassen. Mogelijk standvlinder in het Middellandse Zeegebied. In Midden- en Noord-Europa komen alleen trekvlinders of vlinders worden er geïmporteerd. In Amerika komt H. zea (Boddie, 1850) voor.