Klaverspanner

Chiasmia clathrata

Vliegtijd & gedrag

Half april-begin september in twee generaties. De vlinders zijn overdag actief en worden vaak uit lage vegetatie opgejaagd. Ze landen gewoonlijk met gedeeltelijk omhoog geheven vleugels en bewegen na het neerstrijken altijd nog een aantal keer de vleugels op en neer. De vlinders komen op licht.

Klaverspanner

Verspreiding in Nederland

Klaverspanner

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Klaverspanner

Rups: mei-juni en augustus-september. De soort overwintert als pop in de grond.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 11-15 mm. Karakteristiek is het netwerk van donkere dwarslijnen en vleugeladers aan de boven- en onderzijde van de vleugels. De breedte van de lijnen varieert sterk. De twee buitenste lijnen vloeien in het midden vaak samen. Kleur en tekening zijn variabel. Er zijn bijvoorbeeld exemplaren waarvan de vleugels, op de geblokte randen na, grotendeels donkerbruin zijn. Daarnaast komen ook vlinders voor waarvan de vleugels roomachtig geel zijn, zonder dwarsbanden. Ook worden soms exemplaren met een zuiver witte ondergrond waargenomen.

Kenmerken rups

Tot 22 mm; lichaam groen met over de rug enkele witte lengtestrepen en een brede witte lengtestreep over de zwarte spiracula; onderzijde met fijne, donkere lengtestrepen; kop enigszins ingesneden, groen met bruine monddelen.

Gelijkende soorten vlinder

Bij de gewone heispanner (Ematurga atomaria) is de tekening minder sprekend en de donkere aders ontbreken. Bovendien heeft het mannetje van de gewone heispanner sterk geveerde antennen en worden de vleugels meestal vlak uitgespreid.

Gelijkende soorten rups

Oranje bremspanner (Isturgia limbaria) en boterbloempje (Pseudopanthera macularia).N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.

België

Algemeen in het hele land. Erg wijdverbreid, maar doorgaans in lage aantallen gemeld. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Van Noord-Afrika en het Iberisch Schiereiland via West- en Midden-Europa tot in Mongolië en Siberië. In Centraal- en Oost-Azië meerdere ondersoorten. In Scandinavië tot boven de poolcirkel, in het zuiden het hele Middellandse Zeegebied, Klein-Azië, het Zwarte Zeegebied en de Kaukasus.

Habitat

Diverse open terreinen, zoals kalkgraslanden, natte graslanden en natte heiden; ook tuinen, open bossen, luzernevelden en verlaten of verwaarloosde stadsterreinen.

Waardplant

Bossen

Graslanden

Kalkgraslanden

Landbouwgebieden

Natte heiden

Stedelijke omgeving

Tuinen

Planten

Klaver, luzerne en wikke.

Waardplant

Klaver

Lathyrus

Rupsklaver

Wikke

Benaming

  • Engelse naam Latticed Heath
  • Duitse naam Klee-Gitterspanner
  • Franse naam le Géomètre à barreaux
    le Réseau
  • Oud Nederlandse naam klein landkaartje
  • Synoniemen Phasiane clathrata
    Semiothisa clathrata
    Fidonia clathrata
    Strenia clathrata

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Naast luzerne is klaver een belangrijke waardplant van deze spannersoort. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
clathrata: clathratus is voorzien van een hek of traliewerk, uiteraard betrekking hebbend op het uiterlijk van de vleugels.

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden