Vliegtijd & gedrag
Eind augustus-half november in één generatie. De vlinders komen op licht.
- Ga direct naar
- Levenscyclus
- Herkenning
- Foto's
- Habitat & Waardplanten
Verspreiding in Nederland
Trends
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Levenscyclus
Krakeling
Rups: eind april-juli. De rups wordt vooral waargenomen op open zonnige plaatsen. De verpopping vindt plaats in een cocon in de grond of in de strooisellaag. De eieren, afgezet in kleine groepjes op een tak van de waardplant, vormen het overwinteringstadium.
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 15-19 mm. De voorvleugel van deze uil is grijs met een lila en bruine tint. In het middenveld bevindt zich een kenmerkende geelachtig witte tekening in de vorm van een krakeling, die bestaat uit vier donker gekernde vlekken die met elkaar zijn versmolten. De binnenste twee vlekken vormen samen het cijfer acht; de twee meer naar buiten gelegen vlekken variëren nogal in vorm. Het mannetje heeft geveerde antennen.
Kenmerken rups
Tot 40 mm; lichaam varieert in kleur van licht blauwachtig grijs tot leigrijs met verheven zwarte vlekken; over de rug een gebroken, diepgele middenstreep en een identieke streep over de spiracula; kop grijsachtig wit met zwarte vlekken.
Gelijkende soorten vlinder
De peppel-orvlinder (Tethea ocularis) en de orvlinder (Tethea or) hebben kleinere vlekken die een soort '80' vormen. Bovendien vliegen deze soorten eerder in het jaar, hebben ze een bredere voorvleugel en zijn de antennen niet geveerd.
Foto's
Rups
Cocon
Vlinder
Verspreiding
Zeldzaamheid
Vrij zeldzaam. Komt verspreid voor op de zandgronden in het binnenland en in de duinen. RL: bedreigd.
België
Zeldzaam in Vlaanderen en achteruitgegaan. Wijdverbreid ten westen van de lijn Antwerpen-Brussel, verdwenen in het oosten. In Wallonië wijdverbreid en vrij algemeen. De soort staat als Bedreigd op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Heel Europa met uitzondering van Noord-Scandinavië en IJsland, oostwaarts tot de Oeral en de Kaspische Zee. Zuidelijk via Turkije en Armenië tot Iran, Syrië, Libanon, Jordanië en Israël.