Gevoelig (voorlopige rode lijst)

Kweekgrasuil

Apamea sordens

Vliegtijd & gedrag

Eind april-eind juli in één generatie. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en bezoeken bloemen.

Kweekgrasuil

Verspreiding in Nederland

Kweekgrasuil

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Kweekgrasuil

Rups: juli-maart. De rups leeft eerst op de aren, later op de bladeren van de waardplant. De soort overwintert als rups dicht bij de grond en verpopt zich in een stevige cocon op of in de grond.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 16-19 mm. De voorvleugel is tamelijk breed en heeft een vrij spitse vleugelpunt. De vleugel heeft een gelijkmatig zandkleurig of grijsachtig bruin uiterlijk, met vooral in het middenveld en het zoomveld soms een roodachtige tint. De laatste kleurcomponent kan echter ook domineren. Het belangrijkste kenmerk is de, meestal enigszins vertakte, zwarte wortelstreep. De ringvlek en de niervlek zijn vrij groot en de niervlek is vaak grotendeels of geheel witachtig omlijnd; vaak is ook een tapvlek zichtbaar. Soms komen donkere exemplaren voor. Er is weinig variatie in de tekening, de zwarte wortelstreep kan echter gereduceerd zijn. De achterrand van de voorvleugel is enigszins geschulpt.

Gelijkende soorten vlinder

De veldgrasuil (A. anceps) heeft een meer gemarmerd uiterlijk; de wortelstreep is, indien aanwezig, bruin, onduidelijk en niet vertakt. De grauwe grasuil (A. remissa) is grijzer en heeft een minder gelijkmatig uiterlijk. Zie ook de nazomeruil (Ammoconia caecimacula).

Gelijkende soorten rups

Pijpenstro-uil (Apamea aquila), variabale grasuil (Apamea crenata), grauwe grasuil (Apamea remissa), rietgrasuil (Apamea unanimus), veldgrasuil (Apamea anceps), bonte grasuil (Cerapteryx graminis), donkere grasuil (Tholera cespitis) en gelijnde grasuil (Tholera decimalis). N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Zeer algemeen. Komt verspreid over vrijwel het hele land voor. RL: gevoelig.

België

Vrij algemeen in het hele land. Lokaal soms talrijk. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Europa en Azië, naar het oosten tot Japan. In Europa naar het noorden tot Midden-Scandinavië (zwervers tot de poolcirkel). Naar het zuiden tot Zuid-Spanje, Zuid-Italië en Midden-Griekenland.

Habitat

Droge graslanden, weiden, landbouwgrond, bosranden en brede bospaden; ook tuinen.

Waardplant

Bospaden

Bosranden

Graslanden

Landbouwgebieden

Tuinen

Weilanden

Planten

Diverse grassen, waaronder kropaar en kweek (soms schadelijk op rogge en tarwe).

Waardplant

Kropaar

Kweek

Benaming

  • Engelse naam Rustic Shoulder-knot
  • Duitse naam Ackerrand-Grasbüscheleule
  • Franse naam la Noctuelle basilaire
  • Synoniemen Hadena sordens
    Apamea basilinea
    Hadena basilinea
    Parastichtis basilinea
    Luperina basilinea

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Alle grasuilen hebben een relatie met grassen.Kweekgras is een belangrijke waardplant voor deze A. sordens. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Apamea: apamea is de naam van een stad in Klein-Azië waar Theodorus, een van de oude kerkvaders woonde; verder zonder enthomologische betekenis. Auteurs gebruikten wel vaker namen van steden in Klein-Azië en telkens met een kerkelijke achtergrond en zonder verdere enthomologische betekenis: Thyatira (Ochsenheimer) en nicaea (Prunner). Antiochus de Grote tekende in Apamea een vredesovereenkomst met de Romeinen (88 v.Ch) na de verloren slag bij Magnesia.sordens: sordens is vuil. Er is geen grond te vinden voor deze naam.

Auteursnaam en jaartal
(Hufnagel, 1766)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden