Vliegtijd & gedrag
Half april-half september in twee generaties. De vlinders vliegen vanaf de schemering en komen op licht; overdag kunnen ze opgejaagd worden van de takken van de waardplant.
- Ga direct naar
- Levenscyclus
- Herkenning
- Foto's
- Habitat & Waardplanten
Verspreiding in Nederland
Trends
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Levenscyclus
Lariksdwergspanner
Rups: juni-oktober. De soort overwintert als pop in de strooisellaag.
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 10-12 mm. De voorvleugel van deze dwergspanner is vrij spits en heeft een duidelijk patroon van vele dwarslijnen. De belangrijkste hiervan is de middelste dwarslijn, die om de vrij kleine middenstip buigt en een haakse hoek maakt. De buitenste lichte dwarsband op de voorvleugel maakt bij de voorrand een vrij scherpe zigzagslinger. Op de bovenkant van het borststuk ligt een wit vlekje, dat echter niet altijd zichtbaar is. Melanistische exemplaren zijn uiterlijk meestal niet van melanistische vormen van andere soorten te onderscheiden; voor een zekere determinatie is in dat geval genitaliënonderzoek nodig.
Kenmerken rups
24-26 mm. Lijf lichtbruin of groen met een donkerder ruglijn, een vage subdorsale lijn en een bleke wit- of geelachtige stigmalijn.
Gelijkende soorten vlinder
Zie de lindedwergspanner (E. egenaria), de schermbloemdwergspanner (E. tripunctaria), de grijze dwergspanner (E. subfuscata), de duizendbladdwergspanner (E. millefoliata) en de grasklokjesdwergspanner (E. impurata).
Gelijkende soorten rups
Hoekbanddennenspanner (Pennithera firmata), sparspanner (Thera variata), schijn-sparspanner (Thera britannica), naaldboomspanner (Thera obeliscata), jeneverbesspanner (Thera juniperata), streepjesdwergspanner (Eupithecia intricata), dennenspanner (Bupalus piniaria), dennenbandspanner (Pungeleria capreolaria), lariksspanner (Macaria signaria) en gerimpelde spanner (Macaria liturata). De rupsen van de Eupithecia-soorten lijken veel op elkaar. Bij determinatie kan de waardplant een handig hulpmiddel zijn. Vergelijk daarnaast ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen en het habitat.
Foto's
Vlinder
Verspreiding
Zeldzaamheid
Vrij zeldzaam. Komt verspreid over het hele land voor, vooral op zandgronden; op sommige vliegplaatsen talrijk. Dankzij de aanplant van jeneverbes in veel tuinen breidt deze soort zich steeds verder uit. RL: bedreigd.
België
In Vlaanderen zeldzaam, met verspreide waarnemingen in alle provincies. In Wallonië wijdverbreid en lokaal vrij algemeen. De soort staat als Bedreigd op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Van de Britse eilanden via West- en Midden-Europa tot Siberië, Kamtsjatka en het Amoergebied, ook Mongolië, Korea en Japan; in het zuiden: van Spanje en Italië tot de Balkan, in het noorden tot Midden-Scandinavië. Ook in Noord-Amerika.