Ernstig bedreigd (voorlopige rode lijst)

Late bremspanner

Scotopteryx luridata

Vliegtijd & gedrag

Eind mei-half augustus in één generatie; mogelijk soms een tweede generatie. De vlinders zijn overdag gemakkelijk op te jagen van de waardplant en uit andere lage vegetatie. Ze vliegen in de schemering.

Late bremspanner

Verspreiding in Nederland

Late bremspanner

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Late bremspanner

Rups: augustus-april. De soort overwintert als rups en verpopt zich in een cocon in de strooisellaag.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 15-19 mm. De voorvleugel heeft vaak een donkere, loodgrijze tint. De zwarte middenstip is meestal klein en rond en ligt doorgaans iets dichter bij de binnenste dwarslijn dan bij de buitenste. De zigzaggende golflijn is meestal erg vaag. Al deze kenmerken zijn variabel.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de vroege bremspanner (S. mucronata).

Gelijkende soorten rups

Bruinbandspanner (Scotopteryx chenopodiata), klaverbandspanner (Scotopteryx bipunctaria), vroege bremspanner (Scotopteryx mucronata) en bruine bosrankspanner (Horisme vitalbata). N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Zeldzaam. Komt op Terschelling nog in redelijke aantallen voor; elders schaars of ontbrekend. RL: ernstig bedreigd.

België

Een zeldzame soort die vooral voorkomt in het zuiden van het land; ook bekend uit de Kempen. De soort staat als Regionaal Uitgestorven op de Rode Lijst Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

De Europese landen zonder Finland, Noorwegen, de Baltische staten, Luxemburg, Portugal en Albanië. In het Middellandse Zeegebied alleen op Corsica. Naar het oosten Wit-Rusland, Oekraïne, de zuidelijke Oeral, Turkije, Transkaukasië en Georgië.

Habitat

Vooral open plaatsen met struiken, zoals heiden en graslanden; ook zeer open bos, kapvlakten en ruigten met jonge begroeiing.

Waardplant

Bossen

Graslanden

Heiden

Kapvlakten

Ruigten

Planten

Brem, gaspeldoorn, hulst en struikheide.

Waardplant

Brem

Gaspeldoorn

Heidebrem

Hulst

Struikhei

Benaming

  • Engelse naam July Belle
  • Duitse naam Braungrauer Wellenstriemenspanner
  • Franse naam l’Ortholite plombée
  • Oud Nederlandse naam loodgrijze bremspanner
  • Synoniemen Cidaria luridata
    Larentia luridata
    Ortholitha plumbaria
    Cidaria plumbaria
    Eubolia palumbaria

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Een belangrijke waarplant van deze soort is brem.Deze Scotopteryx luridata vliegt later dan Scotopteryx mucronata. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Scotopteryx: skotos is duisternis en pteron is vleugel; wijzend op de donkere tekening op de vleugels van een aantal soorten, vooral de mediane band.luridata: luridus is bleek geel en akelig, afschuwelijk, besmeuren, ontwijden. Geen van deze betekenissen kan in verband gebracht worden met deze soort.

Auteursnaam en jaartal
(Hufnagel, 1767)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden