Kwetsbaar (voorlopige rode lijst)

Lente-orvlinder

Achlya flavicornis

Vliegtijd & gedrag

Eind februari-begin april in één generatie. De vlinders komen op licht en op smeer. Ze bezoeken bloedende bomen en wilgenkatjes. Overdag worden de vlinders regelmatig aangetroffen op berken; ze zitten vaak in de kleinere takvorken. Ze kunnen ook rustend op een paaltje worden aangetroffen, vooral in open landschap. Op zonnige middagen vliegen ze soms overdag.

Lente-orvlinder

Verspreiding in Nederland

Lente-orvlinder

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Lente-orvlinder

Rups: mei-juli. De rups leeft overdag verborgen tussen samengerolde (jonge rups) of samengesponnen bladeren en foerageert ´s nachts. De soort overwintert als een pop in een losse cocon in de strooisellaag.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 17-20 mm. Kenmerkend zijn de oranje antennen. De voorvleugel is grijs met vooral langs het middendeel van de voorrand een groenwitte of witte bestuiving, die varieert in intensiteit. De bleke middenvlek kan enigszins in grootte en vorm variëren, evenals de dwarslijnen.

Kenmerken rups

Tot 33 mm; lichaam bleek grijsachtig groen tot wit met soms een sterke donkergrijsachtig groene zweem op de rug; over de rug en flanken een rij zwartwitte vlekken; nekschild op segment een zwartachtig en door een centrale witachtige streep in twee helften gedeeld; kop geelachtig bruin tot roodachtig bruin, naar voren soms zwart beschaduwd.

Gelijkende soorten vlinder

De orvlinder (Tethea or) heeft geen oranje antennen en vliegt later in het jaar.

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt op de hogere zandgronden in de oostelijke helft van het land voor; op sommige vliegplaatsen kan deze soort zeer talrijk zijn. Ook op Terschelling en in de duinen van Noord-Holland wordt deze soort geregeld waargenomen. In 2009 is de soort voor het eerst in Zeeland waargenomen. RL: kwetsbaar.

België

Vrij algemeen in de Kempen, de regio Brussel-Leuven en ten zuiden van de as Samber-Maas; daarbuiten zeldzaam. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Heel Europa tot in Noord-Scandinavië. Naar het oosten via Rusland tot Japan.

Habitat

Bossen en heiden met berkenstruwelen.

Waardplant

Bossen

Heiden

Planten

Berk.

Waardplant

Berk

Benaming

  • Engelse naam Yellow Horned
  • Duitse naam Gelbhorn-Eulenspinner
  • Franse naam la Flavicorne
    la Bi-Sulphurée
  • Synoniemen Asphalia flavicornis
    Palimpsestis flavicornis
    Polyploca flavicornis
    Cymatophora flavicornis

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Zeven soorten uit de onderfamilie Thyatirinae zijn bijeengevoegd onder de groepsnaam orvlinder (nadere toelichting zie bij de orvlinder, Tethea or). De vliegtijd van deze soort is rond maart en april. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Achlya: akhlus is mist, donkerte. Vroeger behoorden veel meer soorten tot dit genus (o.a. I. retusa, I. subtusa en D. oo) en waarschijnlijk waren daar ook donker gekleurde soorten bij.flavicornis: flavus is geel en cornu is een horen of een antenne van een insect; de soort met de gele antennes.

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden