Levervlek

Euplexia lucipara

Vliegtijd & gedrag

Begin mei-begin augustus in één generatie; soms een partiële tweede generatie in september. De vlinders komen zowel op licht als op smeer; ze bezoeken bloemen en honingdauw. Overdag houden ze zich meestal goed verborgen, maar ook vlinders die onbeschut zitten vallen nauwelijks op.

Levervlek

Verspreiding in Nederland

Levervlek

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Levervlek

Rups: juli-oktober. De rups is vooral ´s nachts actief en verbergt zich overdag in de strooisellaag of aan de onderkant van een blad van de waardplant. De soort overwintert als pop in de grond.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 14-17 mm. Deze uil heeft net als de agaatvlinder (Phlogophora meticulosa) een ongebruikelijke rusthouding waarin de vlinder sterk op een dood blad lijkt. De voorrand van de voorvleugel wordt meestal onder de rest van de vleugel geplooid en de vleugelpunt is naar beneden gevouwen; het grootste deel van de vleugel ligt hierdoor enkele millimeters boven het oppervlak waarop de vlinder zit te rusten. Het meest opvallende kenmerk in de tekening is de witte tot lichte goudgele niervlek op de grens van de donkere middenband en de brede lichtbruine of rozeachtig bruine zone daarnaast; in deze lichtere zone ligt ter hoogte van de niervlek een vrij grote, iets donkerder goudgeel gekleurde vlek. De tekening is weinig variabel. Bij sommige exemplaren heeft het wortelveld een rozeachtige tint.

Kenmerken rups

Tot 35 mm; lichaam donkergroen of purperachtig bruin met over de rug een rij donkere, V-vormige vlekken; op de rug van segment elf een paar opvallende, witte vlekken; onder de lijn van de spiracula een witte lengtestreep, waaronder het lichaam geelachtig groen of groenachtig bruin is; kop lichtbruin of groenachtig bruin met zwartachtige tekening. Kenmerkend voor de rups van de levervlek zijn de twee altijd aanwezige gele stippen op het laatste achterlijfsegment. Tot 35 mm; lichaam donkergroen of purperachtig bruin met over de rug een rij donkere, V-vormige vlekken; op de rug van segment elf een paar opvallende, witte vlekken; onder de lijn van de spiracula een witte lengtestreep, waaronder het lichaam geelachtig groen of groenachtig bruin is; kop lichtbruin of groenachtig bruin met zwartachtige tekening.

Gelijkende soorten rups

Agaatvlinder (Phlogophora meticulosa) en meldevlinder (Trachea atriplicis).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Algemeen. Komt verspreid over vrijwel het hele land voor. RL: niet bedreigd.

België

Vrij algemeen in het hele land. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Groot verspreidingsgebied: van Noord-Afrika via practisch heel Europa tot de poolcirkel en via de gematigde (Aziatische) zone tot Japan.

Habitat

Tuinen, parken, bossen en heiden.

Waardplant

Bossen

Heiden

Parken

Tuinen

Planten

Allerlei kruidachtige planten, struiken en loofbomen, waaronder vooral varen en berk.

Waardplant

Adelaarsvaren

Berk

Benaming

  • Engelse naam Small Angle Shades
  • Duitse naam Gelbfleck-Waldschatteneule
  • Franse naam la Brillante
    la Luisante
  • Synoniemen Phlogophora lucipara

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Levervlek is een al lang bestaande naam die al gebruikt wordt door Ter Haar in ‘Onze vlinders’ (begin vorige eeuw).Een deel van de voorvleugel zou een leverkleur hebben. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Euplexia: eu is goed, plexis is een weverij en pleko is in elkaar draaien. Wijzend op de rusthouding van de vlinder waarbij de vleugels in lengterichting worden geplooid.lucipara: lux, lucis is licht en pario is tonen, naar voren brengen, lichtdragend dus. Linnaeus beschrijft een zwarte band met een gele vlek die als een lamp licht lijkt te geven in het donker (de metaalachtige en goudgetinte niervlek).

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden