Vliegtijd & gedrag
Half april-eind juni in één generatie. De vlinders rusten overdag op boomstammen en kunnen daarvan gemakkelijk worden opgejaagd. Ze vliegen vanaf de schemering en komen op licht.
- Ga direct naar
- Levenscyclus
- Herkenning
- Foto's
- Habitat & Waardplanten
Verspreiding in Nederland
Trends
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Levenscyclus
Lichte blokspanner
Rups: mei-augustus. De soort overwintert als pop in een cocon in de grond.
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 12-15 mm. Deze spanner heeft een opvallende donkergrijze band in het wortelveld van de brede en tamelijk afgeronde voorvleugel; deze band blijft ook bij afgevlogen exemplaren altijd zichtbaar. Er is vrij veel variatie; sommige exemplaren zijn tamelijk effen en hebben een crèmekleurige tint. Het mannetje heeft een kleine achtervleugel met aan de bovenzijde langs de binnenrand een dubbel geplooide lob, die alleen aan de basis van de vleugel vastzit en in rust onder de voorvleugel verborgen zit; dit is ook het geval bij het mannetje van kleine blokspanner (Pterapherapteryx sexalata). De mannetjes van ligusterblokspanner (Trichopteryx polycommata) en vroege blokspanner (Trichopteryx carpinata) hebben een soortgelijke structuur, alleen zit de lob daar helemaal vast aan de achtervleugel.
Kenmerken rups
Tot 18 mm; lichaam groen met iets donkerder ringen tussen de segmenten; over de rug een onduidelijke donkergroene middenstreep; soms een geelachtige lengtestreep op de flanken; anaalsegment met twee duidelijke punten; kop groen.
Gelijkende soorten vlinder
De vroege blokspanner (Trichopteryx carpinata) is gewoonlijk groter, heeft iets spitser toelopende vleugels en mist de opvallende donkergrijze band in het wortelveld.
Gelijkende soorten rups
Gele agaatspanner (Gandaritis pyraliata), blauwrandspanner (Plemyria rubiginata) en kleine blokspanner (Pterapherapteryx sexalata). N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).
Foto's
Rups
Vlinder
Verspreiding
Zeldzaamheid
Vrij algemeen. Komt vooral voor op zandgronden en in de duinen; ook elders af en toe een waarneming. RL: bedreigd.
België
Zeldzaam maar wijdverbreid in alle provincies. Lokaal vrij algemeen. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Van West- en Midden-Europa inclusief de Britse eilanden via de gematigde zone tot Japan; in het noorden tot de poolcirkel en in het zuiden van Spanje en Italië naar het oosten via de Balkan en Klein-Azië tot Kazachstan.