Kwetsbaar (voorlopige rode lijst)

Lichte daguil

Heliothis viriplaca

Vliegtijd & gedrag

Half mei-eind augustus in twee generaties. De vlinders vliegen overdag bij zonnig weer en bezoeken bloemen van onder andere slangenkruid en klaver; ze schieten vaak snel van de ene bloem naar de andere. De vlinders zijn ook ´s nachts actief en komen op licht.

Lichte daguil

Verspreiding in Nederland

Lichte daguil

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Lichte daguil

Rups: juli-oktober. De rups leeft op de bloemen en de onrijpe zaden van de waardplant. De soort overwintert als pop in een losse cocon op of in de grond.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 13-15 mm. Deze uil heeft een zandkleurig bruine voorvleugel met een donkere middenband, waarin de niervlek als een donkere vlek is opgenomen. Langs de binnenzijde van de golflijn bevindt zich een donkere schaduw, die zich bij de binnenrand vaak uitstrekt tot aan de middenband. Langs de voorrand bevindt zich een donkere vlek aan het uiteinde van de golflijn.

Kenmerken rups

Tot 42 mm; lichaam zeer variabel in kleur van verschillende tinten groen tot roodachtig bruin, rozeachtig of purperachtig; gewoonlijk met een fijne tekening van gele spikkels en streepjes; over de rug twee gele lengtestrepen en over de spiracula een gele lengteband, die langs de onderrand een witte zoom heeft; kop lichtgroen of bruin met zwarte stipjes.

Gelijkende soorten vlinder

De heidedaguil (H. maritima) heeft in het wortelveld een donkere schouderstreep en de binnenrand van de donkere middenband is dieper geknikt; bovendien heeft deze soort een voorkeur voor heidegebieden. Zie ook de beschrijving van de kenmerken van de gouden daguil (Synthymia fixa).

Gelijkende soorten rups

Katoendaguil (Helicoverpa armigera), oranje o-vlinder (Pyrrhia umbra), heidedaguil (Heliothis maritima) en vlekdaguil (Heliothis peltigera). N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Zeldzaam. Een soort die vooral wordt waargenomen in de duinen; elders slechts af en toe een waarneming. RL: kwetsbaar.

België

Beperkt tot Wallonië. Zeer zeldzaam en zeer lokaal in de Gaume. Uit de kalkstreek ontbreken recente waarnemingen. De soort is als trekvlinder geclasssicifeerd en daarmee niet opgenomen op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Van Noordwest-Afrika en de Canarische eilanden via heel Europa en grote delen van Azië tot Japan, Korea, Sachalin en naar het zuiden tot Kasjmir en Burma. In Scandinavië vooral als trekker maar in Zuid-Engeland, Zuid-Zweden en Denemarken als standvlinder.

Habitat

Vooral graslanden en braakliggende akkers.

Waardplant

Braakliggende akkers

Graslanden

Planten

Allerlei kruidachtige planten, waaronder stalkruid, vlasbekje, silene, peen, klein streepzaad, wilde cichorei, rode klaver en knoopkruid.

Waardplant

Cichorei

Klaver

Knoopkruid

Peen

Silene

Stalkruid

Streepzaad

Vlasbekje

Benaming

  • Engelse naam Marbled Clover
  • Duitse naam Karden-Sonneneule
  • Franse naam la Noctuelle de la cardère
    la Dipsacée
  • Oud Nederlandse naam valse maritimauil
  • Synoniemen Chloridea viriplaca
    Heliothis dipsacea
    Chloridea dipsacea

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
De daguilen kunnen overdag vliegend worden aangetroffen.De soorten Heliothis viriplaca en Heliothis maritima zijn moeilijk uit elkaar te houden. Deze soort is lichter van kleur. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Heliothis: heliotes is van de zon; naar het dagactieve gedrag van de soorten in dit genus.viriplaca: Viriplaca is de naam van een Romeinse god die ging over de vrede tussen families en die die moeilijke mensen (viri) suste. Verder is er geen enthomologische betekenis.

Auteursnaam en jaartal
(Hufnagel, 1766)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden