Gevoelig (voorlopige rode lijst)

Linde-eenstaart

Sabra harpagula

Vliegtijd & gedrag

Mei-juni in één generatie, soms een partiële tweede generatie in juli-augustus. De vlinders komen op licht.

Linde-eenstaart

Verspreiding in Nederland

Linde-eenstaart

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Linde-eenstaart

Rups: juli-oktober. De rups leeft vermoedelijk hoog in de boomkruinen, omdat hij zelden op de lagere takken wordt aangetroffen. De soort overwintert als pop in een dunne maar stevige cocon in een opgerold blad, dat later op de grond valt.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 17-20 mm. Een goed herkenbaar eenstaartje doordat de voorvleugelpunt sterker haakvormig is dan bij de verwante soorten en zich halverwege de achterrand een uitstulping bevindt. Opvallend en kenmerkend is de lila met zwarte tekening langs de achterrand van de voorvleugel. Kenmerkend zijn ook de grote in het middenveld gelegen bruinige vlekken met daarin goudkleurige kleinere vlekjes. Vlinders van de tweede generatie zijn aanmerkelijk kleiner.

Kenmerken rups

Tot 25 mm; vrij slank, naar de spitse staart versmald; lichaam geel op de rug en delen van de flanken, met uitzondering van de eerste drie segmenten, die een purperachtig bruine zweem hebben; de rest van het lichaam roodachtig bruin of purperachtig bruin; op de rug van segment drie twee puntige wratten; kop roze-achtig met donkerbruine vlekjes, ingesneden.

Gelijkende soorten vlinder

De berkeneenstaart (D. falcataria) en de bruine eenstaart (D. curvatula) missen de uitstulping halverwege de achterrand en de uitgebreide vlekkentekening in het middenveld.

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. Is in de negentiende, en eenmaal in de twintigste eeuw waargenomen (Gulpen, 1976); sinds 2003 opnieuw enkele waarnemingen in Zuid-Limburg. RL: gevoelig.

België

Zeer zeldzaam. Beperkt tot de Gaume en ook daar zeer lokaal.

Mondiaal

Van Noord-Spanje via West- en Midden-Europa, inclusief Zuid-Engeland, Denemarken, Zuid-Noorwegen en Zuid-Zweden, de Baltische staten en Rusland tot Oost-Azië en Japan. In Zuid-Europa hier en daar ontbrekend.De dichtstbijzijnde populaties liggen in de Ardennen en Noord-Frankrijk.

Habitat

Vooral bossen.

Waardplant

Bossen

Planten

Vooral op linde; ook genoemd op eik, els en berk.

Waardplant

Berk

Eik

Els

Linde

Benaming

  • Engelse naam Scarce Hook-tip
  • Duitse naam Linden-Sichelflügler
  • Franse naam le Harpon
  • Synoniemen Palaeodrepana harpagula
    Drepana harpagula

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
De rupsen van de Drepaninae hebben een puntvormig uiteinde: het eenstaartje. De linde is een belangrijke waardplant van deze soort. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Sabra: sabra is waarschijnlijk een nietszeggend neologisme. Bode geeft hier geen uitleg over.harpagula: harpagula is een verkleinwoord van harpago is een omvattende hoek hetgeen ook hier weer te maken heeft met de vorm van de voorvleugel. Denis & Schiffermüller introduceerden de uitgang -ula voor de eenstaartjes. Zij veranderden zelfs de Linnaeus-namen lacertinaria en falcataria naar lacertula en falcula.

Auteursnaam en jaartal
(Esper, 1786)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden