Bedreigd (voorlopige rode lijst)

Malvabandspanner

Larentia clavaria

Vliegtijd & gedrag

Eind augustus-november in één generatie. De vlinders komen in kleine aantallen op licht en worden verder zelden gezien.

Malvabandspanner

Verspreiding in Nederland

Malvabandspanner

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Malvabandspanner

Rups: april-juli. De rups verpopt zich in de grond. De soort overwintert als ei.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 19-22 mm. Een relatief grote bandspanner. De brede en opvallend puntige roodachtig bruine voorvleugel is kenmerkend. De donkerder gekleurde middenband is aan beide zijden afgezet met een witte lijn waarvan de binnenste een aantal inkepingen heeft. Zowel de middenband als de daarnaast gelegen lichtere velden zijn witachtig bestoven. Langs de achterrand loopt een zigzaggende witte golflijn. Er is weinig variatie.

Kenmerken rups

Tot 32 mm; groen, soms geelachtig tussen de segmenten, met witachtige stipjes en zwarte spiracula; over de rug een bruine of roze-achtige middenstreep met aan weerszijden daarvan een donkere lengtestreep; kop witachtig met grijsgroene tekening.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de bruinbandspanner (Scotopteryx chenopodiata).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Komt vrijwel alleen voor in het noordoosten en zuidwesten van het land. RL: bedreigd.

België

Zeer zeldzaam in Vlaanderen. Vroeger gekend uit de polders van Oost- en West-Vlaanderen, maar daar mogelijk uitgestorven. In Wallonië zeldzaam maar wijdverbreid in Namen en Luxemburg. De soort staat als Regionaal Uitgestorven op de Rode Lijst Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Noord-Afrika, het Iberisch Schiereiland, West- en Midden-Europa inclusief de Britse eilanden naar het oosten tot Rusland en de Altaj; in het noorden tot Midden-Scandinavië in het zuiden de westelijke Middellandse Zee-eilanden, Italië, de Balkanlanden, Klein-Azië en de Kaukasus tot Tadzjikistan.

Habitat

Wegbermen, ruige graslanden, moerassige plaatsen, rivieroevers en tuinen.

Waardplant

Moerassen

Rivieroevers

Ruige graslanden

Tuinen

Wegbermen

Planten

Heemst en (gekweekt) kaasjeskruid.

Waardplant

Heemst

Kaasjeskruid

Benaming

  • Engelse naam Mallow
  • Duitse naam Malven-Blattspanner
  • Franse naam la Larentie cloutée
  • Oud Nederlandse naam heemstspanner
    malvaspanner
  • Synoniemen Larentia cervinata
    Ortholitha cervinata
    Eubolia cervinata
    Cidaria cervinata

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
De bandspanners hebben een bandtekening dwars over de vleugels. Enige soorten uit het plantengeslacht malva zijn waardplanten van deze spanner. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Larentia: Acca laurentia (Larentia) is de vrouw van een herder en de pleegmoeder van Romulus en Remus nadat ze weggehaald waren van de wolvin.clavaria: Haworth stelt dat hij de naam clavaria uit de ‘Marsh MS’ haalde maar geeft verder geen uitleg. Mogelijk komt het van clavus, een band op Romeinse toga’s, breed voor de senatoren en smal voor de ruiterij, verwijzend naar de brede mediane band maar die heeft niet de paarse kleur.

Auteursnaam en jaartal
(Haworth, 1809)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden